EΑΜ ΕΛΑΣ ΜΕΛΙΓΑΛΑΣ (ένας είναι ο δρόμος, λαέ, για να ψοφάς)… – Και μια ψηφοφορία

Αναδημοσιεύει ο Παύλος

Ποτέ δε προβληματιζόμουν ιδιαίτερα με τα συνθήματα στις πορείες, η αλήθεια είναι ότι ντρεπόμουν να φωνάξω κάποια, αλλά έβρισκα μάλλον υπερβολική την κριτική τους, όπως πχ στην περίπτωση του «μπάτσοι μουνιά σκοτώνετε παιδιά» το δεκέμβρη. Θεωρώ άλλωστε ότι ένα σύνθημα στηρίζεται κυρίως στην ομοιοκαταληκτική ηχητική δυναμική του, στο ευφανταστό του και σε ένα γενικό πλαίσιο νοήματος – γενικό και όχι κυριολεκτικό. Πως αλλιώς άλλωστε μπορούν και φωνάζουν «σφαλιάρες και κλωτσιές σε κάθε αφεντικό» διαδηλωτές που σε ένα μεγάλο ή μικρό ποσοστό είναι είτε γόνοι μικρών ή μεγάλων αφεντικών είτε είναι και οι ίδιοι, μικρά έστω, αφεντικά ή για να το πάμε ακόμη παραπέρα, «βραστούς θα φάμε τους αστούς»;Προφανώς και δεν επιθυμεί ένα σεβαστό ποσοστό  των διαδηλωτών να αναλωθεί σε κανιβαλισμό έναντι γονέων και εαυτών, απλά σκιαγραφεί  μιαν αντίθεση στην αστική τάξη.

Δε προβληματίστηκα ιδιαίτερα οπότε ούτε και με το «Ένας είναι ο δρόμος λαέ για να νικάς, εαμ – ελας – μελιγαλάς» αν μη τι άλλο στα πλαίσια αντιφασιστικών πορειών σε γειτονιές, την έσπαγε σίγουρα σε ένα σωρό ακροδεξιά καθάρματα.  Παρατηρώντας ωστόσο το εν λόγω σύνθημα να αποκτά το τελευταίο διάστημα, εμβληματικές αποχρώσεις να υπονοεί δηλαδή μια πύκνωση της πολιτικής θεώρησης του «χώρου», η οποία μάλιστα πολιτική θεώρηση, εμφανίζεται δυσανάλογα σπάνια στους ταραγμένους καιρούς που ζούμε, θεωρώ ότι ίσως εδώ χρειάζεται να αφιερώσουμε λίγη κριτική σκέψη.

Εν πρώτοις θα αναγνωρίσω ότι ο εμβληματικός χαρακτήρας του συνθήματος έχει να κάνει με την άνοδο της χρυσής αυγής και με τον αντιφασισμό ως μονοθεματική και κυρίαρχη πολιτική του ευρύτερου αντιεξουσιαστικού/ αναρχικού χώρου. Το κατά πόσο αυτή η μονοθεματικότητα είναι μια παγίδα, στη δημιουργία της οποίας εξαρχής στοχεύει η άνοδος της ακροδεξιάς, μέσω τόσο κοινωνικών ζυμώσεων (με την έννοια της ζύμωσης να μην παραπέμπει στην αλκοολική ζύμωση των φρούτων, αλλά την αναερόβια ζύμωση κακοφτιαγμένων σωρών κόμποστ και βούρκων με φυσαλίδες που κάνουν δύσοσμα πλοπ, μιας ζύμωσης κοντολογής που αναλογεί στην ελληνική κοινωνία) όσο και πολιτικών χειρισμών, δεν είναι επι του παρόντος το θέμα μας. Σημειώνουμε απλά ότι η επιτακτικότητα που δημιουργεί η άνοδος των ακροδεξιών καθαρμάτων και των δεν-είμαστε-φασίστες καθημερινών ηλιθίων που τα σιγοντάρουν και τα πλαισιώνουν, δικαιολογεί σε ένα βαθμό την υιοθέτηση οπτικών ενός αντίπαλου δέους. Και ποιο είναι ιστορικά το αντίπαλο δέος του φασισμού στην ελλάδα; Το -κομμουνιστικό στην πλειοψηφία του- αντάρτικο.

Μόνο που το εν λόγω σύνθημα τείνει να απευθύνεται και στο εσωτερικό του χώρου και δείχνει να αποτελεί αίφνης την κατάθεση μιας πολιτικής θεώρησης, με ορισμένα κομμάτια του χώρου να το υιοθετούν σαν κεντρικό σύνθημα σε πανώ τους. Όπως παρατήρησε ένας φίλος, από «εικόνα από το μέλλον» γίναμε ξαφνικά «κομμουνιστών εγγόνια». Και αυτό είναι κάτι που η άνοδος της ακροδεξιάς δεν αρκεί για να το δικαιολογήσει. Ας εισέλθω οπότε σε μια ανατομία του συνθήματος και στο γιατί μου τη σπάει και το κυριότερο γιατί πιστεύω ότι θα έπρεπε να τη σπάει και σε πολύ άλλο κόσμο, συντρόφων και συναγωνιστών συμπεριλαμβανόμενων.

Καταρχάς, όχι, ως επι το πλείστον δεν είμαστε «κομμουνιστών εγγόνια». Είμαστε κυρίως εγγόνια δεξιών ή απολίτικων, παιδιά πασόκων, δεξιών και συριζαίων στην καλύτερη, για τον απλούστατο λόγο ότι οι κομμουνιστές έχασαν και εν μέσω εξοριών, εκτελέσεων, μεταναστεύσεων και διωγμών, άφησαν αισθητά λιγότερους απογόνους από τους δεξιούς ή αμέτοχους προγονούς μας. Εκτός και αν κάποιος θεωρεί ότι η κομμουνιστική παράδοση μεταβιβάζεται μέσω γενεών, ωσάν το ντι εν έι των ηλιθίων ακροδεξιών και των γεμάτων ντόπα ελλήνων αθλητών και μετουσιώνεται στην ιστορική της εξέλιξη: την αναρχία (και όχι φερ΄ειπείν στο κκ, που θα΄ταν και το πλέον λογικό). Αν κάποια, με άλλα λόγια, θεωρεί ότι το ιστορικό διακύβευμα του μεταπολεμικού εμφυλίου εκφράζεται στις μέρες μας από την αναρχία.

Αλλά ας πάμε στο επίμαχο: «Ένας είναι ο δρόμος λαέ για να νικάς, εαμ ελάς μελιγαλάς». Να επισημάνω το προφανές; Ότι το εαμ ξεκάθαρα και αμετάκλητα έχασε; Ότι αν και το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου το βρήκε να ελέγχει το ένοπλο κομμάτι όσων είχαν μείνει στην ελλάδα και με την ηθική δικαίωση της αντιφασιστικής πάλης, εντούτοις ηττήθηκε; Ως δρόμος νίκης του λαού δε λειτούργησε στο παρελθόν, γιατί να λειτουργήσει τώρα;  Ας το θεωρήσουμε ωστόσο προσθήκη χάριν ομοιοκαταληξίας και ας πιάσουμε το ουσιώδες: εαμ ελας μελιγαλάς.

Σίγουρα, για ένα τόσο σημαντικό και πρόσφατο γεγονός όπως ο εμφύλιος, υπάρχει σκανδαλωδώς ελάχιστη βιβλιογραφία, εντούτοις, οι περισσότεροι του αναρχικού χώρου, μοιράζονται νομίζω περίπου την ίδια οπτική: ο ελας καθοδηγήθηκε και κατευθύνθηκε σε μεγάλο βαθμό από σταλινικά καθάρματα, επιδόθηκε σε άγριες εκκαθαρίσεις στο εσωτερικό του, διέπραξε φρικαλεότητες (λιγότερες ίσως από αυτές των δεξιών, αλλά φρικαλεότητες όπως και να΄χει), ξεπούλησε αγωνιστές, στελεχώθηκε σε μεγάλο βαθμό από εξαναγκασμένους ανθρώπους που δεν πήραν τα βουνά με τη θελησή τους αλλά με το αριστερό ή δεξιό πιστόλι στον κρόταφο, έδωσε έναν αγώνα που συνέφερε τα μεγαλόπνοα σχέδια του σφαγέα 20 εκ. σοβιετικών αντιφρονούντων, στάλιν και έχασε, πάλι σύμφωνα με τα σχέδια του στάλιν. Και εμβληματικές μορφές του, εξαναγκάστηκαν, σε πλήρη αντιστοιχία με το πνεύμα των δικών της μόσχας, σε ηθική και φυσική εξόντωση, από την ίδια την ηγεσία του.

Και ίσως η σκέψη ενός πηγαδιού γεμάτου με τα πτώματα βασανιστών και δοσίλογων να προσφέρει μια κάποια στομαχική ικανοποίηση και ίσως, λέμε ίσως, κάποιες από εμάς αν ζούσαμε εκείνη την εποχή να ήμασταν στον ελας και να επιλέγουμε να σώσουμε τα ελληνικά εργοστάσια και όχι να τα τινάξουμε στον αέρα, όπως πρότασσαν ακόμη και τότε  κάποιες μεμονωμένες φωνές, αλλά από εδώ μέχρι το να προτείνουμε ως επιτυχημένο δρόμο πολιτικής πράξης τον δρόμο του εαμ ελας, η απόσταση είναι τεράστια. Και δε γεμίζει, με όσο λανθάνων ή ξεκάθαρο σταλινισμό και να κρύβεται στο αναρχικό κίνημα.

Το θέμα είναι οπότε τι γεμίζει αυτή την απόσταση και το γιατί θα έπρεπε αυτό να μας προβληματίζει. Επαναλαμβάνω πως η άνοδος της άκρας δεξιάς αφενός πολώνει όλο το ριζοσπαστικό κίνημα σε ένα μονοθεματικό αγώνα, τον αντιφασιστικό και αφετέρου τρομάζει επαρκώς τους έχοντες «δημοκρατικά αισθήματα» έτσι ώστε να δεχτούν την πάταξη της «αριστερής ανομίας», αρκεί να αποφευχθούν τα μαχαίρια των φασιστικών συμμοριών. Όπως και να΄χει, ο αντιφασισμός είναι επι του παρόντος το σκληρό νόμισμα του α/α χώρου. Από την άλλη ο κατεξοχήν κληρονόμος της αντιφασιστικής πάλης, το κκε δηλαδή, σιγοσφυρίζει αδιάφορα, επιδεικνύοντας μια σχεδόν αξιοθαύμαστη αταραξία, μια θα μπορούσαμε να πούμε, ζεν θεώρηση των πραγμάτων, εν γένει. Κάτι που αφήνει ένα ολόκληρο ένοπλο αντιφασιστικό  φαντασιακό, σε αρκετά καλή κατάσταση μάλιστα, ανυπεράσπιστο και έτοιμο προς οικειοποίηση.  Και μέρος του α/α χώρου το οικειοποιείται αβασάνιστα, αβίαστα και αγόγγυστα, περιφέρει δηλαδή με περηφάνεια ένα –ιδεολογικά κατασκευασμένο- σταλινικό αντιφα τσαμπουκά, ως προταγμά του. Η συνέχεια των λεβεντόπαιδων που πολέμησαν το φασισμό στο γράμμο και το βίτσι, βρίσκεται εδώ, στους λεβέντες των εξαρχείων.

Όπως και στο παρόμοιας λογικής «οι παπούδες μας δεν ψήφιζαν τους φασίστες. τους πυροβολούσαν».  Παπούδες –ποτέ γιαγιάδες- που δεν έτρεμαν από το κρύο και το φόβο στα βράχια του γράμμου, δεν έκλαιγαν από μοναξιά και απελπισία, δεν σπάραζαν από νοσταλγία του γκομενού τους ή των παιδιών τους, του άντρα ή της γυναίκας τους, που δε βρέθηκαν να τους λιανίζουν οι δεξιοί –και- επειδή αυτό συνέφερε τα σχέδια της εσσδ και της σοβιετόδουλης ηγεσίας του τότε κκ, όχι, επρόκειτο για παπούδες λεβέντες, περήφανους, που δε δίσταζαν να πυροβολήσουν τους φασίστες και αν τους είχαμε τώρα νομίζετε ότι θα ασχολιόντουσαν με μικροαστικά κλαψουρίσματα αυτοκριτικής;

Αναμφίβολα τα σύμβολα είναι ενδεχομένως χρήσιμα σε κρίσιμες ιστορικά περιόδους, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αν και κατασκευές, παράγουν την δική τους πραγματικότητα, την οποία καλούμαστε να ζήσουμε όσοι τα περιφέρουμε.  Και ένα τόσο ισχυρό φαντασιακό, αυτό του εμφυλιακού ένοπλου αγώνα, δε μπορεί παρά να ηγεμονεύσει τις διάφορες τάσεις του κινήματος, να αναλάβει ίσως την πρωτοκαθεδρία ενός αναγκαίου αντιφασισμού σε μια με ολοένα και αυξανόμενα δημοσκοπικά ποσοστά, αριστερά της προόδου. Και να βρεθούμε με ένα κίνημα που θα απεμπολίσει τις διάφορες εκφάνσεις της ριζοσπαστικής κριτικής που το χαρακτήρισαν, χάριν της, ψηφοθηρικής χροιάς, γραμμικής συνέχειας της αντάρτικης λεβεντιάς με την αναρχική παλικαριά.

Αλλά επειδή τους λεβέντες και τα παλικάρια τα τρώει το μαύρο χώμα, αφού μάλιστα τα φάνε στη μάπα πολλοί άλλοι νωρίτερα, ίσως να είναι καλό να σκεφτούμε τι φωνάζουμε. Η αυτοοργάνωση, η αυτοθέσμιση, η αλληλεγγύη και η αλληλοβοήθεια, μπορεί να μην παράγουν εύκολα ρίμες, ούτε να΄χουν ένα τόσο πλούσιο φαντασιακό πεδίο για να καπηλευτούν, αλλά στους δύσκολους και ολοένα και αγριότερους καιρούς που καλούμαστε να ζήσουμε, έχουν απείρως μεγαλύτερη σημασία από τον κάθε φαντασιακό παππού μας.

……………..

..

Στην επιλογή Other, μπορείτε να γράψετε με σύντομο τρόπο την άποψη σας

………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Πηγή: http://videoguerra.tumblr.com/post/35671305209/e

Το είδα εδώ: http://protagma.wordpress.com/2012/12/04/e%CE%B1%CE%BC-%CE%B5%CE%BB%CE%B1%CF%83-%CE%BC%CE%B5%CE%BB%CE%B9%CE%B3%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CF%83-%CE%AD%CE%BD%CE%B1%CF%82-%CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CE%BF-%CE%B4%CF%81%CF%8C%CE%BC%CE%BF%CF%82/

……………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Σύντομος δικός μας σύνδεσμος: http://wp.me/pPn6Y-faf

………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Για επικοινωνία: ormithiella@hotmail.gr

…………………………………………………………………………………………………………………………………………….

53 σκέψεις σχετικά με το “EΑΜ ΕΛΑΣ ΜΕΛΙΓΑΛΑΣ (ένας είναι ο δρόμος, λαέ, για να ψοφάς)… – Και μια ψηφοφορία

  1. Οι αγώνες δεν γίνονται από τις ηγεσίες, καθοδηγούνται και τις περισσότερες φορές υπονομεύονται απ΄ αυτές.
    Το κυρίαρχο είναι τι φέρνει στο μυαλό του κάθε συντρόφου ένα σύνθημα.
    Σίγουρα, το ΕΑΜ – ΕΛΑΣ – ΜΕΛΙΓΑΛΑΣ , δεν φέρνει στο μυαλό την μορφή του Ζαχαριάδη, ή του Στάλιν, αλλά αυτού του ΠΑΠΠΟΥ και αυτής της ΓΙΑΓΙΑΣ, που και από το κρύο έτρεμαν και φόβο είχαν και έκλαιγαν από μοναξιά και απελπισία, και σπάραζαν από νοσταλγία του γκόμενου τους, ή των παιδιών τους, του άντρα, ή της γυναίκας τους, αλλά παρ΄ όλα αυτά, η καταπίεση του φασισμού και η αξιοπρέπεια, βάραιναν περισσότερο και έδωσαν τον αγώνα τους, (με όλα τους τα λάθη τις ιδεολογικές και συναισθηματικές τους αγκυλώσεις), και το βασικότερο, προδόθηκαν και από τις ηγεσίες τους.
    Το ερώτημα λοιπόν είναι, θα πρέπει να τους προδώσουμε και εμείς;;;;;
    Γιατί την όποια νίκη και την όποια ήττα, πρέπει να την χαρίζουμε σε ηγεσίες ;;;

  2. ενταξει. το κειμενο της αναρτησης ειναι παααααρα πολυ μεγαλη σαχλαμαρα, και ειστε τυχεροι που πρεπει να φυγω και δεν μπορω να απαντησω κανονικα τωρα, θα απαντησω οταν γυρισω απο το…υπερπεραν (γιατι χρειαζεται οπωσδηποτε απαντηση αυτος ο κυριος που το εγραψε!!! 👿 ),
    οποτε, προς το παρον παραθετω την υπεροχη και πασιγνωστη δηλωση του σειρηνιδη στο δικαστηριο που νομιζω οτι και τα λεει ολα και τα λεει καλυτερα απο οποιαδηποτε αλλη απαντηση (προσοχη ιδιαιτερα στη δευτερη παραγραφο που μιλαει για την ιστορικη συνεχεια και την παραδοση αγωνα 😉 )

    «Στην επίμονή σας ερώτηση για τη θέση μου ως προς τον ένοπλο αγώνα, η απάντηση που αναμένετε είναι η δήλωση νομιμοφροσύνης. Η δήλωση νομιμοφροσύνης στην αστική τάξη και τους εκπροσώπους της. Αυτή δεν θα τη λάβετε από μένα ποτέ. Επαναλαμβάνω, λοιπόν, σταθερά τη θέση που είχα προβάλει στην απολογία μου. Στο οικογενειακό και πολιτικό μου περιβάλλον, η ρήση του Μαρξ από το Κομμουνιστικό Μανιφέστο ότι οι “κομμουνιστές θεωρούν ανάξιό τους να κρύβουν τις επιδιώξεις τους για τη βίαιη ανατροπή του καπιταλιστικού συστήματος” αποκαλούσε αξιακή επιταγή.

    Υπάρχει κάτι χειρότερο από τη φυλακή. Η απουσία της αξιοπρέπειας. Καταγόμαστε από μια παράδοση αγώνα που πηγαίνει βαθιά στο παρελθόν και προχωρά ορμητικά στο μέλλον. Και αυτή δεν πρόκειται να την πετάξουμε σαν ένα πουκάμισο αδειανό.»

    και…εννοειται οτι συμφωνουμε 100% με το συνθημα!

  3. Φαντάζομαι άλλη μια μεγάααααλη συζήτηση είναι έτοιμη να ανοιχτεί εδώ μέσα. Για να το ξεκαθαρίσουμε για άλλη μια φορά, η αναρχία δεν έχει σχέση με τον κομμουνισμό σε πείσμα όσων με το ζόρυ θέλουν να φορέσουν στην αναρχία αριστερό κομμουνιστικό κοστούμι! Και το σύνθημα εαμ ελλας μελιγαλάς αντιπροσωπεύει σταλινικούς και κομμουνιστές και καμία σχέση έχει με την αναρχία! Αντίθετα στο ρεύμα της μόδας…η αναρχία δεν συγγενεύει με καμία αριστερά και τέτοια συνθήματα δεν τις ανήκουν.

  4. Ο Άγις Στίνας (ψευδώνυμο του Σπύρου Πρίφτη) υπήρξε μέλος του ΚΚΕ μέχρι το 1932. Στη συνέχεια πέρασε στον Αρχειομαρξισμό, που ήταν η κύρια έκφραση του τροτσκισμού στην Ελλάδα. Μέχρι το 1947 υπήρξε μέλος της 4ης διεθνούς, για να καταλήξει αργότερα στον αναρχισμό. Το βιβλίο του, «ΕΑΜ – ΕΛΑΣ – ΟΠΛΑ», είναι μεν ιστορικού περιεχομένου, θα λέγαμε όμως ότι είναι πρωτίστως πολιτικό, μιας και αποτελεί έκθεση των πολιτικών απόψεων και εκτιμήσεων του συγγραφέα για την περίοδο της τριπλής κατοχής στην Ελλάδα.

    Όλη η πολιτική τοποθέτηση του Στίνα ξεκινάει από μια ανάλυση, η οποία προκύπτει από τη λανθασμένη ανάγνωση και τη μηχανιστική μεταφορά της λενινιστικής αντίληψης για τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο στις διαφορετικές συνθήκες του Β’ Π.Π. και συγκεκριμένα στην κατεχόμενη Ελλάδα. Για το Στίνα η αντιστασιακή δράση ισοδυναμούσε με συμμετοχή και συνέχιση του πολέμου, επομένως ήταν καταδικαστέα. Οι αντιστασιακές πράξεις των ανταρτών ενάντια στα στρατεύματα κατοχής χαρακτηρίζονται ως «εθνικιστικές». Το καθήκον του κινήματος, που προκύπτει απ’ την ανάλυση αυτή, δεν ήταν ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας, αλλά η συμφιλίωση του ελληνικού λαού με τους γερμανούς φαντάρους, ώστε αμφότεροι ενωμένοι να στρέψουν τα όπλα τους ενάντια στις «δικές τους» αστικές τάξεις.

    Η λενινιστική – τριτοδιεθνιστική αντίληψη όριζε το χαρακτήρα της επανάστασης σε χώρες εθνικά υπόδουλες ή εξαρτημένες ως εθνικοαπελευθερωτικό / αντιιμπεριαλιστικό. Αυτό, όμως, είναι το λιγότερο. Η ίδια η ιστορία απέδειξε το στρεβλό των απόψεων αυτών, και αυτός ήταν ο κύριος λόγος που τόσο η «τάση Στίνα», όσο και συνολικά οι τροτσκιστές στην Ελλάδα συρρικνώθηκαν σχεδόν μέχρι εξαφανίσεως τη δεκαετία του ’40.

    Ο Στίνας, όμως, δε μένει εκεί. Για να στηρίξει ιστορικά και βάσει γεγονότων τις απόψεις του αυτές, ξεκινάει από την «όχι και τόσο σοβαρή» αντίσταση του ΕΑΜ ενάντια στον κατακτητή (την οποία κατά τα άλλα κατακρίνει εν γένει) για να καταλήξει στην αγκαλιά μυθευμάτων και παραχαράξεων που κοσμούσαν για δεκαετίες το ιδεολογικό οπλοστάσιο του μετεμφυλιακού κράτους της δεξιάς.

    Από την αρχή κιόλας του βιβλίου, για να δικαιολογήσει και τη δική του στάση, προβάλλει την υποτιθέμενη παντοδυναμία του κατακτητή: «από την πρώτη μέρα της εισβολής γίνεται φανερό εκείνο που ήταν από πολύ πριν γνωστό, ότι κάθε αντίσταση στον εισβολέα ήταν μάταιη». Η αντίσταση, όμως, κατά το Στίνα, δεν ήταν μόνο «αδύνατη». Ήταν αχρείαστη και επιζήμια. Το βιβλίο επικαλείται περιστατικά της εποχής για να αποδείξει την (όχι και τόσο… πρωτότυπη) άποψη, ότι για τις εκτελέσεις και τα αντίποινα των δυνάμεων κατοχής ευθύνονται οι αντιστασιακές πράξεις!

    Πώς λοιπόν το ΕΑΜικό κίνημα κατάφερε να συσπειρώσει στις γραμμές του την πλειοψηφία του ελληνικού λαού; Πώς ο ΕΛΑΣ κατάφερε να γίνει ο μεγαλύτερος εθελοντικός στρατός στην ελληνική ιστορία και από τους μεγαλύτερους στην κατεχόμενη Ευρώπη; Στις αιτίες των γεγονότων ο Στίνας δεν έχει απάντηση. Έχει απάντηση, όμως, όσον αφορά τους σκοπούς: «ο σκοπός του ΚΚΕ ήταν να καταλάβει την εξουσία όταν θα έφευγαν οι Γερμανοί». Βάσει αυτής της γραμμής ανάλυσης των γεγονότων δεν είναι αξιοπερίεργο το πώς φτάνει να αναπαράγει τις προβοκάτσιες και τα ψεύδη της μοναρχοφασιστικής παράταξης: τα δεκεμβριανά, για παράδειγμα, παρουσιάζονται, λίγο πολύ, ως μια πραξικοπηματική προσπάθεια του ΕΑΜ για κατάληψη της εξουσίας, στο οποίο μάλιστα χρεώνονται «σφαγιασμοί χιλιάδων αθώων» κτλ.

    Τα παραπάνω είναι ένα μικρό μόνο δείγμα της ιστορικής πλευράς του βιβλίου. Δεν είναι στους σκοπούς αυτού του άρθρου, κι ούτε το επιτρέπει η έκταση του περιοδικού, η ιστορική αντιπαράθεση επί των παραπάνω ζητημάτων. Η απλή εξέταση των βασικών ιστορικών δεδομένων ανατρέπει τις περισσότερες από τις απόψεις αυτές.

    Ο Στίνας δε μιλάει ως μέρος της λύσης του προβλήματος που άκουγε στο όνομα «κατοχή», αλλά ως απών, και μάλιστα μαχητικά απών. Δεν διακήρυττε την προσέγγιση των στρατιωτών του κατακτητή σε συνδυασμό με την αντίσταση, αλλά το πρώτο μόνο. Και αυτό σε συνθήκες που όλα «έδειχναν» προς την αντίθεση κατεύθυνση για το επαναστατικό κίνημα, σε μια υπόθεση που συνεπήρε ολόκληρο τον ελληνικό λαό, και μάλιστα την μεγάλη του πλειοψηφία στο πλευρό των κομμουνιστών.

    Κάνοντας την αυτοκριτική της η τροτσκιστική «Ομάδα Κομμουνιστών» το 1946 διαπιστώνει ότι οι, ακόμα και τεχνητές, αντιθέσεις του αρχειομαρξισμού με το ΚΚΕ τον οδήγησε να γίνει «φορέας αντιλήψεων και επιδράσεων αστικής αντιδραστικής νοοτροπίας και κριτικής». Το βιβλίο του Στίνα αξίζει να διαβαστεί κριτικά και να βγουν τα απαραίτητα πολιτικά και ιστορικά συμπεράσματα για το σήμερα. Σε καιρούς αντικομμουνιστικών μνημονίων δεν είναι λίγες οι φορές που πλασάρονται ιστορικές, πολιτικές, ιδεολογικές αντιλήψεις με αριστερό περιτύλιγμα, όχι όμως και τόσο αριστερό περιεχόμενο…

  5. δηλαδη το εαμ που ηλεγχε το κκε δεν ηθελε να καταλαβει την εξουσια? τοτε γιατι εγινε εμφυλιος? δεν συμφωνω με την τοτε γραμμη στινα αλλα μην τρελαθουμε κιολας που δεν ηθελε την εξουσια! και φυσικα σφαγιαστηκαν και αθωοι στον πολεμο οπως και σε καθε πολεμο, οπως και το οτι εφαγε η ο.π.λ.α.διαφωνουντες! κατα τα αλλα το εαμ με τα λαθη του και τις υπερβολες του αποτελεσε κορυφαια πραξη και χειραφετηση των ελληνων εναντια στον ξενο και ντοπιο φασιστα! προσωπικα θα προτιμουσα ενα πιο ελευθεριακο πολιτικο μορφωμα αντιστασης και παλης (αλα cnt) αλλα δεν θα χαρισω και το εαμ στον σταλιν.

  6. ‘Οπως είχα δηλώσει παλιότερα δε σχολιάζω πια εδώ(ούτε σας διαβάζω τακτικά). Από τότε που δημοσιέψατε μια απαράδεκτη «εθνικόφρονα» ακροδεξιά, εμφυλιακή ψευτοπεριγραφή των γεγονότων του Μελιγαλά, πείστηκα ότι είσαστε ύποπτο σάιτ.
    Αλλά επειδή διαβάζουν κι άλλοι, επειδή αρχίσατε πάλι το υπέρ Δοσιλόγων Γερμανοτσολιάδων ευαγγέλιο, και επειδή σαυτή την περίπτωση τα παίρνω στο κρανίο, σας στέλνω μια άλλη εκδοχή, που είναι και κοντινότερη στην πραγματικότητα. Έψαχνα άλλα κείμενα, του Μαζάουερ, του Χαριτόπουλου κλπ, δε βρήκα,κι αυτό καλά τα λέει :

    Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΜΕΛΙΓΑΛΑ..
    Επί δεκαετίες ακροδεξιές ομάδες, με την ανοχή επίσημων εκπροσώπων της αστικής τάξης, συναθροίζονται στο Μελιγαλά, για να «τιμήσουν» τους «ηρωικούς» όπως λένε νεκρούς, που σφαγιάστηκαν από τους «κομμουνιστοσυμμορίτες»! Φέτος, μάλιστα, επιχειρείται να διοργανωθούν διάφορες εκδηλώσεις με τη συμμετοχή και ξένων νεοφασιστικών οργανώσεων από διάφορες χώρες της ΕΕ, όπου διώκονται οι κομμουνιστές ενώ οι νεοφασίστες δρουν ελεύθερα.

    Για τη μάχη του Μελιγαλά έχουν γραφτεί και γράφονται από τους αντιπάλους του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ πάρα πολλά, παραποιώντας τα γεγονότα και την ιστορική αλήθεια. Πρόκειται για μια προσπάθεια συγκάλυψης της εγκληματικής και αντιλαϊκής πολιτικής της αστικής τάξης και σε εκείνα τα χρόνια. Κανενός Ελληνα εργαζόμενου δεν μπορεί να πονάει η καρδιά του για τους ταγματασφαλίτες. Πληρώθηκαν όπως τους άξιζε.

    Τα «Τάγματα Ασφαλείας», που είχαν συγκροτηθεί προς το τέλος του 1943 από την κατοχική κυβέρνηση Ι. Ράλλη για την αντιμετώπιση του «κομμουνιστικού κινδύνου» και την «προστασίαν του κοινωνικού καθεστώτος», είχαν συγκεκριμένη αποστολή κατά τη στιγμή της αποχώρησης των Γερμανών, να αποτελέσουν την οπισθοφυλακή και πλαγιοφυλακή τους, ώστε να κρατήσουν τις θέσεις τους και να απασχολήσουν και φθείρουν τον ΕΛΑΣ. Ετσι, όχι μόνο θα στερούσαν τον ΕΛΑΣ από τα ηθικά και υλικά οφέλη που θα αποκόμιζε από το χτύπημα των Γερμανών, αλλά θα του προξενούσαν και απώλειες.

    Κυρίως, όμως, τα «Τάγματα Ασφαλείας», όπως προαναφέρθηκε, συγκροτήθηκαν ως ένα ένοπλο χέρι της αστικής τάξης, ενταγμένο στους σχεδιασμούς της για τη μεταπολεμική εξέλιξη της πολιτικής κατάστασης. Γι’ αυτό και στη συγκρότηση των «Ταγμάτων Ασφαλείας» συμμετείχαν οι Βενιζελικοί Θ. Πάγκαλος και Στυλ. Γονατάς, καθώς και άλλοι.

    Εγραψε σχετικά με τα «Τάγματα Ασφαλείας» ο ιδρυτής τους Ι. Ράλλης: «Κατορθώσαμεν να έχωμεν εις τη διάθεσιν της Κυβερνήσεως Εθνικής Ενότητος, δύναμιν εγγυωμένην πλήρως την ασφάλεια και την τάξιν. Κατορθώσαμεν τέλος να εύρουν οι κ.κ. Παπανδρέου, Κανελλόπουλος, κλπ. ενταύθα αποβιβαζόμενοι, ΕΛΛΑΔΑ». «Ο κίνδυνος του κομμουνισμού είναι εγγύς. Η εξουθένωσις της Ελληνικής Φυλής και ημών αυτών έσεται βέβαια αν δεν ετοιμασθώμεν και αντιδράσωμεν». («Ο Ιωάννης Δ. Ράλλης ομιλεί εκ του τάφου», Αθήναι 1947, σελ. 70 και 92).

    Εξάλλου πρέπει να υπογραμμιστεί ότι οι Γερμανοί είχαν εγκαταλείψει την Πελοπόννησο όταν διαδραματίστηκαν τα γεγονότα στο Μελιγαλά.

    Η απόφαση της κυβέρνησης της λεγόμενης «Εθνικής Ενότητας», που ενώ κατάγγειλε τα «Τάγματα Ασφαλείας» στην πράξη τα προστάτευε, δεν ήταν παρά μια καταδολίευση του ΕΑΜ. Οι μυστικές οδηγίες των Αγγλων και των παλαιοκομματικών προς τα «Τάγματα Ασφαλείας» ήταν να μην παραδοθούν και να πολεμήσουν τον ΕΛΑΣ. Ο ΕΛΑΣ δεν είχε άλλη διέξοδο από το βίαιο αφοπλισμό και τη διάλυση των «Ταγμάτων Ασφαλείας», τα οποία, όμως, προσπαθούσαν να κρατηθούν ως τον ερχομό των Αγγλων, που όπως αποδείχτηκε αργότερα, θα τα μετατρέπανε σε «συμμαχικό» στρατό.

    Επομένως η βίαιη διάλυση των «Ταγμάτων Ασφαλείας», ήταν βέβαιο ότι θα προσέκρουε στις επιδιώξεις των Αγγλων και της κυβέρνησης «Εθνικής Ενότητας». Ο Γ. Παπανδρέου άλλωστε είχε αρχίσει από παλιά (και οι Αγγλοι ιμπεριαλιστές το ίδιο), να κάνει λόγο ευθέως για τρομοκρατία του ΕΑΜ ή της «ΕΑΜικής μειοψηφίας κατά της πλειοψηφίας», και το επισημοποίησε στο Λίβανο.

    Στις 8/9/1944, ο ΕΛΑΣ έδωσε τη μάχη για την απελευθέρωση της Καλαμάτας από τους ταγματασφαλίτες. Αιχμαλώτισε το μεγαλύτερο μέρος, ένα τμήμα όμως, με επικεφαλής τον κατοχικό Νομάρχη Μεσσηνίας Περωτή, διέφυγε προς Μελιγαλά. Στο δρόμο προς το χωριό Ασπρόχωμα, οι ταγματασφαλίτες έσφαξαν 30 πολίτες και 4 ΕΛΑΣίτες, οι οποίοι εκτελούσαν τηλεφωνική υπηρεσία σ’ αυτό το χωριό.

    Η μάχη του Μελιγαλά

    Οι εκκλήσεις του ΕΛΑΣ να σταματήσουν οι συγκρούσεις δε βρήκαν καμιά ανταπόκριση, εξαιτίας των ραδιουργιών των Αγγλων και της κυβέρνησης του Καΐρου, που πίστευαν ότι μ’ αυτά θα μπορέσουν να καταβάλουν τις ισάριθμες σχεδόν δυνάμεις της ΙΙΙ Μεραρχίας του ΕΛΑΣ και να κρατήσουν υπό τον έλεγχό τους την Πελοπόννησο ως την άφιξη των αγγλικών στρατευμάτων.

    Για την τριήμερη σκληρή μάχη που έδωσε ο ΕΛΑΣ στο Μελιγαλά, όπου είχαν συγκεντρωθεί γύρω στους 1.000 ταγματασφαλίτες, παραθέτουμε ένα απόσπασμα από το «Ματωμένο και ένδοξο χρονικό» του γιατρού Στάθη Κανναβού, Επάρχου διοικητικού αντιπροσώπου της ΠΕΕΑ, εκείνη την εποχή. Το χρονικό δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εθνική Αντίσταση» (τεύχος 21, 1979).

    «11 Σεπτέμβρη. Στην οχυρωμένη μ’ όλα τα μέσα της πολεμικής τέχνης από τους Γερμανούς κωμόπολη του Μελιγαλά, έχουν συγκεντρωθεί να δώσουν την αποφασιστική δολοφονική τους μάχη, οι πιο αιμασταγείς ταγματαλήτες 2 επαρχιών. Οι βάσεις Βελίκας, Καλαμάτας, Μελιγαλά, Διαβολιτσιού, Δώριου, Κοπανακιού. Αποβραδίς, οι ηρωικοί ΕΛΑΣίτες του 8ου και 9ου Συντάγματος, έχουν δέσει γύρω από το άντρο αυτό της εθνοπροδοσίας ασφυκτικό κλοιό. Εφεδροελασίτες και από τις 3 επαρχίες πλαισιώνουν κι εδώ, στις πρώτες γραμμές, τον ΕΛΑΣ, ενεργούν αναγνωρίσεις, δίνουν πληροφορίες. Και τρεις μέρες και τρεις νύχτες, από το χάραμα της 12 Σεπτέμβρη, ο μικρός κάμπος και τριγύρω τα βουνά κρατούν την ανάσα τους στο ασταμάτητο σάλαγο της φονικής σύρραξης. Για τον ΕΛΑΣ, χάρη στις Καζέρτες και στα Λίβανα, κάθε σφαίρα, είναι ακριβότερη κι από το χρυσό. Είσαι υποχρεωμένος χίλιες να σφυρίζουν στ’ αυτιά σου και ν’ απαντάς με μία. Μονάχα που διαθέτει κανόνι! Είναι μια σκέτη κάννη, ψαρεμένη από το ΕΛΑΝ στ’ απομεινάρια κάποιου ναυαγίου. Για να ψευτοσταθεί στον τόπο της, ύστερα από κάθε βολή, φορτώνεται μ’ έναν αρμακά πέτρες. Μα κι έτσι, πάλι κλοτσοπηδάει και τα φέρνει όλα γύρω της, άνω – κάτω. Και οι άντρες για σιγουριά έχουν δέσει από τη σκανδάλη της ένα καραβόσκοινο, κι αυτό τραβάνε από καμιά δεκαριά μέτρα μακριά κάθε φορά που θέλουν να πυροβολήσουν!

    14 Σεπτέμβρη. Μια εγγλέζικη αποστολή έρχεται καταϊδρωμένη και ζητάει να περάσει στις γραμμές της εθνοπροδοσίας. Θα έπειθε λέει, τους αλήτες να σταματήσουν την αιματοχυσία, να παραδοθούν στον ΕΛΑΣ και να περιμένουν να κριθούν από την Κυβέρνηση. Οταν το παράλλο πρωινό, αιχμάλωτοι πια του ΕΛΑΣ, οι διπλοπουλημένοι αυτοί στους ξένους επιδρομείς «εθνικόφρονες» ρωτήθηκαν γιατί έστω και την τελευταία στιγμή δε δέχτηκαν να σταματήσουν την αιματοχυσία, η απάντησή τους ήταν και πάλι αυτή του αναίσθητου, επαγγελματία προδότη.

    – Οι Εγγλέζοι μας πίεσαν να συνεχίσουμε…

    Για το Μεσσηνιακό λαό για μια ακόμη τώρα φορά ενισχύονταν οι ανησυχίες του για το αύριο, ενώ οι ταγματαλήτες με τις ευλογίες τώρα γερμανών, εγγλέζων, της κυβέρνησης συνέχιζαν με πιο πολλή λύσσα, και αναισθησία το αιματοκύλισμα του λαού. Ο ΕΛΑΣ έχασε όσα σε καμιά μάχη του με τους Γερμανούς, κάπου 200 διαλεχτά παλικάρια. Οι ταγματαλήτες ως την τελευταία στιγμή, έβγαλαν από το Μπεζεστένι ομήρους τους και τους εκτελούσαν.

    15 Σεπτέμβρη. Λίγο μετά το ηλιβάρεμα, οι δολοφόνοι του Μελιγαλά, σηκώνουν από παντού λευκές σημαίες. Πετούν στα φυλάκια τα άτιμα όπλα τους και μπουλούκια – μπουλούκια, τρέχουν να κλειστούν στο Μπεζεστένι. Λίγες στιγμές πριν την παράδοσή τους, στις ανατολικές παρυφές της κωμόπολης είχε φτάσει χωρίς να προλάβει να πάρει μέρος στη μάχη το 11ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ μαζί με το θρυλικό καπετάνιο του Λαϊκού μας στρατού – τον Αρη Βελουχιώτη. Ο πόνος, η οργή και το αίσθημα της πιο άγριας εκδίκησης των χιλιάδων μαυροφορεμένων από τα γύρω χωριά που πλημμύρισαν την κωμόπολη ήταν ολόκληρο βουνό. Και μ’ όλα αυτά, ο πατριωτισμός και η ανθρωπιά του εθνικολαϊκού μας κινήματος δεν υστέρησε. Από την πρώτη ημέρα με τη βοήθεια του ΕΛΑΣ διώχτηκαν στα χωριά τους εκατοντάδες ανοργάνωτοι, που περιφέρονταν στην πόλη, λεηλατούσαν και προκαλούσαν ανεύθυνα. Από τις πρώτες στιγμές οι κατά τόπους οργανώσεις ξεκαθάρισαν από το Μπεζεστένι πάνω ίσως κι από χίλιους Γερμανοντυμένους που υποτίθονταν ότι δε βαρύνονταν μ’ εγκλήματα και τους έστειλαν στα σπίτια τους. Από την ίδια ημέρα το Λαϊκό Συμβούλιο Αυτοδιοίκησης συνέρχονταν και με εισήγηση του υποφαινόμενου αποφάσιζε την οργάνωση συσσιτίου για τις οικογένειες των ταγματαλητών!

    Και μέσα σ’ ένα τέτοιο αιμοσταγές περιβάλλον το ανθρώπινο πρόσωπο του Λαϊκού μας αγώνα, εύρισκε και πάλι την αντοχή του να εκδηλωθεί.

    16 Σεπτέμβρη. Ενα μετά το άλλο τα 3 Συντάγματα του Λαϊκού Στρατού αποσύρονται από το Μελιγαλά και προχωρούν από την απάνω Τριφυλία, την Ιθώμη, την Εύα, τη Βουφράδα, σ’ ένα μέτωπο που πιάνει όλο το μάκρος του Νομού. Ολες οι δυνάμεις θα συγκλίνουν στους Γαργαλιάνους, τη μεγάλη αντάρτισσα πόλη του Μωρηά, με τους 600 αντάρτες της και τους χιλιάδες κυνηγημένους της. Εδώ έχει φωλιάσει ο αρχιδολοφόνος Στούπας και με τις ορδές του συνεχίζει και μετά την αποχώρηση των Γερμανών τις επιδρομές και τη σφαγή στα χωριά της Κάτω Τριφυλίας και της Πυλίας.

    Στη σύρραξή του αυτή με τα τελευταία υπολείμματα της εθνοπροδοσίας, ο ΕΛΑΣ πληρώνει και πάλι μ’ ακριβές απώλειες. Οι δολοφόνοι του Στούπα, ηττημένοι, σκορπίζονται στις σταφίδες και στην πορεία τους προς την Πύλο αιματοκύλησαν την περιοχή, σκοτώνοντας άνανδρα, κάθε χωριάτη που δούλευε ανύποπτος στα χτήματά του. Ο αρχιπροδότης Στούπας κλείνεται στο Κάστρο της Πύλου να γλιτώσει. Μα κάποτε αποκάνει από την αντιλαϊκή λύσσα του και αυτοκτονεί.

    Ετσι, στις 20 Σεπτέμβρη η Μεσσηνία είναι λεύτερη. Ο ηρωικός καπετάνιος του Εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα Αρης Βελουχιώτης προχωρεί σ’ όλο το μάκρος, από Πύλο – Μεσσήνη, Αρκαδικά σύνορα, αποχαιρετάει το λαό και με τα 3 Συντάγματα του ΕΛΑΣ τραβάει για το κέντρο του Μωρηά.

    Εκεί, στα τέλη του Σεπτέμβρη, έφτανε στην Καλαμάτα και ο αντιπρόσωπος της Κυβέρνησης «Εθνικής Ενότητας» κ. Παναγ. Κανελλόπουλος. Από την πρώτη κι όλας στιγμή φάνηκε ότι μοναδική έγνοια και αγωνία της Κυβέρνησης Γ. Παπανδρέου ήταν το πώς θα περιμαζέψει, θα διατηρήσει οπλισμένους και θα μεταφέρει στην Αθήνα τους ταγματαλήτες, για τη νέα αιματοχυσία που ετοίμαζε με τους Αγγλους πάτρωνές της. Λαϊκές επιτροπές από όλα τα στρώματα ανεβοκατεβαίνουν κάθε μέρα στο ξενοδοχείο που στάθμευε ο Αντιπρόσωπος της κυβέρνησης, χωρίς να παίρνουν έστω μια αόριστη απάντηση για τα προβλήματα ζωής ή θανάτου, που τους πίεζαν. Κι ήταν πάλι και τότε η πρωτοβουλία και πίεση των λαϊκών οργανώσεων, που έδινε μια άμεση και σωστική λύση σε πολλά αδιέξοδα. Με την υπογραφή του κ. Κανελλόπουλου του Διοικητ. Αντιπροσώπου Επαρχίας Καλαμάτας και του υποφαινόμενου σαν Διοικητικού αντιπροσώπου της Επαρχίας Μεσσήνης, εκδίδονταν για το Νομό και κυκλοφορούσαν ειδικά χαρτονομίσματα, εγγυημένα από το κράτος που θα δημιουργούνταν. Μ’ αυτά πληρώθηκαν χιλιάδες υπάλληλοι που ένα δυο μήνες έμειναν απλήρωτοι και νηστικοί. Μ’ αυτά άνοιξε και κινήθηκε η αγορά κι ο λαός ένιωσε ξανά ότι μπορεί μόνος του να κουμαντάρει κάθε πλευρά της ζωής του».

    «Προσοχή νάρκες»

    Η μάχη του Μελιγαλά Δεν τελείωσε με τη νικηφόρα έκβαση που είχε η μάχη για τον ΕΛΑΣ. Δημιουργήθηκε ένα φοβερό κλίμα που μύριζε θανατικό. Ο λαός της περιοχής ζητούσε με κάθε τρόπο να εκδικηθεί, ξεπαστρεύοντας τις εγκληματικές αυτές μορφές των ταγματασφαλιτών που είχαν διαπράξει ανήκουστα κακουργήματα σε βάρος του.

    Η κατάληψη της μισητής εχθρικής εστίας από τον ΕΛΑΣ και μετά μάλιστα από τέτοιο φοβερό κόστος σε αίμα, είχε εξαγριώσει τα πράγματα. Κάποιοι αντάρτες είχαν αρχίσει να καίνε σπίτια απ’ τα οποία τους χτυπούσαν και χρειάστηκε να επέμβει ο καπετάνιος Φώτης Αποστολόπουλος, για να συγκρατήσει την εκδικητική τους ορμή.

    Για την εκδικητική μανία του κόσμου, ο Αρίστος Καμαρινός λέει σχετικά: «Είχα την ευθύνη της συγκέντρωσης των αιχμαλώτων στο Μπεζεστένι. Το έργο μας ήταν πολύ δύσκολο. Επρεπε να συγκρατήσουμε ομάδες εξοργισμένων πολιτών, οι οποίοι οπλισμένοι με τσεκούρια ορμούσαν να εκδικηθούν για τα θύματά τους. Για να περιφρουρήσουμε τους αιχμαλώτους, βάλαμε ισχυρή φρουρά στο Μπεζεστένι και γράψαμε με μεγάλα γράμματα: «Προσοχή Νάρκες!»» (2).

    «Τους αιχμαλώτους», διηγείται ο Βαγγέλης Μαχαίρας, «σε πρώτη φάση τους μεταφέραμε στις αρχικές μας θέσεις. Συγκεντρώθηκαν εκεί εκατοντάδες αγανακτισμένοι Μεσσήνιοι, που φώναζαν: «Δολοφόνοι, προδότες, σκοτώσατε τους δικούς μας». Και απειλούσαν λιντσαρίσματα. Με το πιστόλι στ’ αριστερό μου χέρι (το δεξί το είχα στο γύψο), τους είπα: «Δεν θα επιτρέψω να θιγεί ούτε ένας αιχμάλωτος» και τους εξήγησα: «1. Δεν ξέρουμε ποιοι κάνανε εγκλήματα. Χρειάζεται ανάκριση και 2. Αν θέλατε να εκδικηθείτε ας ερχόσαστε να λάβετε μέρος στη μάχη. Τρεις μέρες κράτησε»».

    Συνεχίζει ο Στάθης Κανναβός: «Οπως και στη Μεσσηνία, η ιστορία στην ένδοξη για το λαό εκείνη περίοδο περπάτησε με βήματα βαριά και απαραχάρακτα. Σπιθαμή με σπιθαμή το χώμα της έχει ποτιστεί με το αίμα χιλιάδων αγνών πατριωτών και ηρώων. Στη μνήμη του Κώστα Ξυδέα, του Νικήτα Σούμπλη, του Αντώνη Δημόπουλου, του Γιώργη Ζερμπίνου, της Ελένης Πιερράκου, του Τάκη Μουντζουρέα, του Κώστα Μπασακίδη, του Κώστα Κανελλόπουλου, του Μήτσου Κανελλόπουλου, του Γιάννη Δρυνέα, του Θόδωρου Κορμά, του Τάκη Αλεβιζάτου, του Μήτσου Οικονομόπουλου, του Πούλου Πουλόπουλου, του Τάκη Κουλαμπά, του Νίκου Μητρόπουλου, του Κώστα Σταθόπουλου, του Κλέαρχου Συρράκου, του Χρίστου Αντωνόπουλου, του Κώστα Νέζη, του Αντώνη Νέζη, του Βασίλη Μπράβου, του Νίκου Ανδριανόπουλου, του Παναγιώτη Κατσώλη, του Παναγιώτη Μπάρτζιου, του γιατρού Ματζή, του Μήτσου Κούκλινου, του Θόδωρου Μπουμπού, του Κούτρη, του Παναγιωτακάκη και των άλλων δεκάδων νεκρών κι αθάνατων στελεχών του».

    Η μάχη του Μελιγαλά ήταν μια μάχη ταξική μεταξύ των δυνάμεων της λευτεριάς και κοινωνικής προόδου και της πιο μαύρης αντίδρασης.

    Συμπεράσματα

    Είναι θεμελιακής σημασίας το γενικότερο συμπέρασμα που προκύπτει, τόσο από τα γεγονότα στο Μελιγαλά όσο και από τα ανάλογα σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, που αφορούσαν σε συγκρούσεις του ΕΛΑΣ με τα «Τάγματα Ασφαλείας», με τον ΕΔΕΣ, με την ΕΚΚΑ και άλλες οργανώσεις: Εχθρός όλων των αστικών δυνάμεων (και των Γερμανόφιλων και Αγγλόφιλων) ήταν το λαϊκό κίνημα (ΕΑΜ) και φυσικά το ΚΚΕ, παρά τις οξύτατες αντιθέσεις που υπήρχαν ανάμεσα στις αστικές δυνάμεις, αντιθέσεις που τις έφεραν να μάχονται μεταξύ τους και με τα όπλα.

    Ωστόσο, κι ενώ συγκρούονταν μεταξύ τους, ταυτόχρονα συνεργάζονταν για την αντιμετώπιση του ΚΚΕ και του ΕΑΜ.

    Το γεγονός εξηγείται: «… η αντίθεση κεφαλαίου – εργασίας περιέχονταν στον αντιφασιστικό χαρακτήρα του πολέμου». Και εκδηλώθηκε με ακόμη πιο ανοιχτό και οξύτατο τρόπο μετά την άνοιξη του 1943, όταν είχε επέλθει η στροφή στον πόλεμο σε βάρος της Γερμανίας και υπέρ της Σοβιετικής Ενωσης. Από τότε ακριβώς αναπροσαρμόστηκε πιο συγκροτημένα η στρατηγική των αστικών δυνάμεων (Εγγλέζων – ντόπιων) κατά του ΕΑΜ (όχι όμως και η στρατηγική του ΕΑΜικού κινήματος), με τις γνωστές εξελίξεις που ακολούθησαν.

  7. Παιδιά, διαβάστε με προσοχή κι αυτό, και μην ακούτε τις ακροδεξιές προπαγάνδες του Παύλου Δηλαδή, έλεος έχει και βιβλιογραφία:

    Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΜΙΣΟΥΣ ΣΤΟ ΜΕΛΙΓΑΛΑ

    Η ΜΑΥΡΗ ΕΘΝΙΚΗ ΠΗΓΑΔΑ

    Εδώ που τα λέμε, έχουν και οι ανά την Ευρώπην νοσταλγοί του ναζισμού το δίκιο τους. Αν δεν τιμήσουν αυτοί τους ομοϊδεάτες τους, οι οποίοι κείτονται στην Πηγάδα του Μελιγαλά, ποιος θα τους τιμήσει;

    Για δεκαετίες υπήρξε το σύμβολο του επίσημου αντικομμουνισμού και της διατεταγμένα επιλεκτικής μνήμης του «κράτους των εθνικοφρόνων». Τη δεκαετία του ’80 λειτούργησε ως χώρος συσπείρωσης των νοσταλγών της παλιάς καλής εποχής. Ηρθαν κατόπιν οι καιροί της «εθνικής συμφιλίωσης», και η Πηγάδα του Μελιγαλά πέρασε στα αζήτητα.

    Μόνο περιθωριακές ακροδεξιές γκρούπες ταξιδεύουν πια κάθε Σεπτέμβρη, για να δώσουν τον τόνο σε μια επιμνημόσυνη τελετή χωρίς πολιτικό αντίκρισμα για τους διεκδικητές του «μεσαίου χώρου».

    Ωσπου, φέτος, ο ξεχασμένος Μελιγαλάς ξανάγινε είδηση χάρη στο πανευρωπαϊκό ναζιστικό φεστιβάλ «Κύμα Μίσους 2005». Μια συγκέντρωση εγχώριων χρυσαυγιτών, γερμανών νεοναζί, ιταλών φασιστών, ισπανών φαλαγγιτών κι άλλων ομοϊδεατών τους, που προβλέπεται να κορυφωθεί την ερχόμενη Κυριακή με τη δυναμική παρουσία των «κατασκηνωτών» στο ετήσιο μνημόσυνο της Πηγάδας.

    *Οι επίσημες αντιδράσεις των εκπροσώπων της τοπικής κοινωνίας απέναντι σ’ αυτά τα σχέδια είναι καθαρά εχθρικές. «Ως δήμος, θεωρούμε ότι δεν υπάρχει καμία ταύτιση, ούτε έμμεση ούτε άμεση του χώρου της Πηγάδας με φιλοναζιστικές και φιλοφασιστικές οργανώσεις» εξηγεί στον «Ιό» η δήμαρχος Μελιγαλά, Ελένη Αλειφέρη-Καραθανάση. «Στην Πηγάδα υπάρχουν τα θύματα του Εμφυλίου, πολλοί απ’ αυτούς είχαν πολεμήσει το ναζισμό και το φασισμό. Γενικότερα, θεωρούμε απαράδεκτη την προσπάθεια εκμετάλλευσης των νεκρών της Πηγάδας για πολιτικές σκοπιμότητες».

    Οσον αφορά τη συμμετοχή των ναζιστών στη φετινή τελετή, η δήμαρχος είναι σαφής: «Στην Πηγάδα υπάρχει ένα θρησκευτικό μνημόσυνο που γίνεται με επιμέλεια και φροντίδα του «Συλλόγου των Θυμάτων Πηγάδας». Εκεί, ο καθένας είναι ελεύθερος να παραστεί. Αρκεί βέβαια να σέβεται το χώρο και την τελετή. Δεν είναι χώρος ένα μνημόσυνο για συνθήματα πολιτικά, ακραία ή μη… Είναι, κατά τη γνώμη μου, ένας χώρος προσευχής και περισυλλογής και τίποτε άλλο…».

    *Την ίδια στάση κρατάει και ο οργανωτής του μνημοσύνου, πρόεδρος του «Συλλόγου Θυμάτων Πηγάδας Μελιγαλά» και δημοτικός σύμβουλος Επαμεινώνδας Μανιάτης. «Είμαστε αντίθετοι, διότι αυτοί δεν έχουν καμία σχέση με το μνημόσυνο. Αν έρχονται σαν επισκέπτες, να δουν, είναι δεκτός ο καθένας. Εμείς στο χώρο της Πηγάδας δεχόμεθα όλους τους Ελληνες. Δεν θέλουμε όμως πολιτική εκμετάλλευση, απ’ οπουδήποτε κι αν προέρχεται».

    Παρατηρούμε ότι η «Χρυσή Αυγή» είναι τακτικός θαμώνας των εκδηλώσεων κάθε Σεπτέμβρη. Ο κ. Μανιάτης το επιβεβαιώνει: «Μία ομάδα έρχεται, και μάλιστα καταθέτουν και στεφάνι. Γιατί εκεί, όποιος μας ζητήσει, βεβαίως επιτρέπουμε να καταθέσει στεφάνι». Παραδέχεται, επίσης, ότι η πολιτικοποίηση ήταν ανέκαθεν συνυφασμένη με την τέλεση του μνημοσύνου:

    «Ετσι ήτανε από παλιά: ότι εδώ έγινε μια σφαγή από τους αναρχοκομμουνιστές. Αυτή είναι άλλωστε η αλήθεια». Ο ίδιος έχει χάσει τον πατέρα του, εκτελεσμένο από τον ΕΛΑΣ. «Εχω μια πικρία… Σας πληροφορώ, όμως, ότι έχω κάνει παρέα με ανθρώπους αριστερούς, και μάλιστα με ανθρώπους που τους είχαν πάει και στη Μακρόνησο. Ενας κόσμος, απ’ τους παλιούς, με είχαν δει και λέγανε «Τι κάνει αυτός;»».

    Μακρονησιώτης πολιτικός κρατούμενος ίσον «σφαγέας». Παρά την προσπάθεια του συνομιλητή μας να φανεί μετριοπαθής, αυτή η εξίσωση αποκαλύπτει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα όρια της «εθνικής συμφιλίωσης» σε τούτο τον τόπο.

    *Σε εντελώς διαφορετικό μήκος κύματος κινείται ανακοίνωση των χρυσαυγιτών Μεσσηνίας στον τοπικό τύπο (17.8.05): «Εμείς», διακηρύσσουν οι οργανωτές του φεστιβάλ για το μνημόσυνο, «θα βρισκόμαστε πάντοτε εκεί για να τιμάμε με την παρουσία μας τους αγνούς έλληνες πατριώτες και τους ηρωικούς μαχητές των Ταγμάτων Ασφαλείας που έδωσαν τη ζωή τους για να μην υποδουλωθεί η πατρίδα μας στους εαμοβούλγαρους κομμουνιστοσυμμορίτες».

    *Την εικόνα συμπληρώνουν οι δηλώσεις πολιτών στα τοπικά κανάλια: σ’ ένα τυπικό ρεπορτάζ του είδους, σχεδόν όλοι οι ερωτηθέντες τάχθηκαν κατά της παρουσίας των νεοναζί στο μνημόσυνο, φροντίζοντας όμως ταυτόχρονα να ξεκαθαρίσουν ότι «ο χώρος της Πηγάδας είναι ιερός» (BEST 25.8.05).

    Αυτό που απουσιάζει ολοκληρωτικά από την όλη συζήτηση, είναι η ουσιαστική αποτίμηση του ετήσιου «μνημοσύνου» αυτού καθ’ εαυτού. Το διαπιστώνουμε, πάνω απ’ όλα, ξεφυλλίζοντας τα σχετικά δημοσιεύματα του αθηναϊκού και διεθνούς τύπου. Τι ακριβώς αφορά η επίμαχη τελετή, που ο πανευρωπαϊκός νεοναζισμός φιλοδοξεί να «τιμήσει» (ή να «αμαυρώσει») με την παρουσία του;

    -Σύμφωνα με τους «New York Times», το ζήτημα αφορά «μια από τις ζοφερότερες ελληνικές επετείους: τη σφαγή 1.400 γυναικών και παιδιών από κομμουνιστές αντάρτες το 1944 στο Μελιγαλά» («Ν.Υ. Times» 10.8.05). Πηγή του δημοσιεύματος, όπως άλλωστε και των περισσότερων σχετικών αναφορών στο Διαδίκτυο, αποτελεί η διαβόητη «Μαύρη Βίβλος του Κομμουνισμού» των Κουρτουά και Σία (βλ. «Ιός» 11.11.2001 & 2.3.2002) -με κάποιες προσαρμογές επί το αντικομμουνιστικότερον, αφού το πρωτότυπο κείμενο μιλάει για «1.400 άντρες, γυναίκες και παιδιά και περίπου 50 αξιωματικούς και υπαξιωματικούς των Ταγμάτων ασφαλείας» που «δολοφονήθηκαν» από τον ΕΛΑΣ (σ. 347).

    -Κατά την αγγλόφωνη έκδοση της «Καθημερινής», πάλι, στο Μελιγαλά έγινε «σφαγή εθνικιστών αντιστασιακών αγωνιστών και πολιτών» (4.6.05).

    -Την ίδια ακριβώς διατύπωση υιοθετεί κι η ισραηλινή «Jerusalem Post» (4.6.05), που κατά τα άλλα διαρρηγνύει τα ιμάτιά της για τη χιτλερική μάζωξη.

    Το απωθημένο παρελθόν

    Αυτό που κανείς -εκτός από τους ίδιους τους ναζί- δεν φαίνεται (ή δεν θέλει) να θυμάται, είναι ποιοι ακριβώς είναι θαμμένοι στην περίφημη Πηγάδα. Η επιλεκτική αυτή αμνησία δεν είναι καθόλου περίεργη.

    Η διακριτική αποσιώπηση της ταυτότητας των νεκρών αποτελεί συστατικό στοιχείο των «μνημοσύνων» του Μελιγαλά ήδη από τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια και συνδέεται με τη γενικότερη στρατηγική βάσει της οποίας επιχειρήθηκε στη χώρα μας η «δικαίωση» του ένοπλου δωσιλογισμού.

    Με δυο λόγια: αυτό που συνήθως αποκρύπτει η φιλολογία περί «αθώων θυμάτων» είναι (α) το ιστορικό γεγονός ότι ο Μελιγαλάς υπήρξε βάση και ορμητήριο των ένοπλων συνεργατών της Βέρμαχτ που το 1943-44 έπνιξαν στο αίμα τη Μεσσηνία και τους γύρω νομούς και (β) ότι το μακελειό του 1944 ήταν το αποτέλεσμα μιας από τις σκληρότερες μάχες που έδωσε ο ΕΛΑΣ, με εξουσιοδότηση του συμμαχικού στρατηγείου και της κυβέρνησης εθνικής ενότητας. Ας δούμε όμως τα πράγματα από την αρχή.

    *Κωμόπολη 2.482 κατοίκων το 1940, ο Μελιγαλάς χρησιμοποιήθηκε το 1941-43 ως βάση ιταλών καραμπινιέρων (1941-43) και μιας διλοχίας γερμανικού στρατού (1943-44).

    *Οταν την άνοιξη του 1944 οι Γερμανοί συγκρότησαν τα Τάγματα Ασφαλείας, ένοπλους δωσιλογικούς σχηματισμούς με αποστολή την «αξιοποίηση της αντικομμουνιστικής μερίδας του ελληνικού λαού» για τη μετατροπή της αντιφασιστικής Αντίστασης σε εμφύλιο πόλεμο και την «εξοικονόμηση γερμανικού αίματος», εγκαταστάθηκε εκεί το 3ο Τάγμα Ασφαλείας Καλαμών-Μελιγαλά. Την υποστήριξή του ανέλαβε μια «πολιτική επιτροπή», με πρόεδρο τον πολιτευτή Περικλή Μπούτο και μέλη τον κοινοτάρχη, δυο δικηγόρους κι ένα γιατρό (Θεοδωρόπουλος 2001, σ. 133-4).

    Ο τρόπος με τον οποίο «αξιοποιήθηκε» από τους ναζί αυτή η δωσίλογη «μερίδα του ελληνικού λαού» ήταν αναμενόμενος: Δεν πρόλαβε να εγκατασταθεί το Τάγμα στο Μελιγαλά, και τα γερμανικά αρχεία καταγράφουν τη συμμετοχή του σε «εκκαθαριστικές επιχειρήσεις» των κατοχικών στρατευμάτων. Στηριγμένοι στη Βέρμαχτ, οι ταγματασφαλίτες αναλαμβάνουν να κονιορτοποιήσουν τη μαζική βάση του ΕΑΜ με μαζικές συλλήψεις, βασανιστήρια, εκτελέσεις και κάψιμο σπιτιών, εγκαινιάζοντας ένα φαύλο κύκλο βίας και αντεκδικήσεων, που θα οδηγήσει στις εκτελέσεις των ημερών της Απελευθέρωσης.

    Η μάχη και η σφαγή

    Η συμβολή τους στην πολεμική προσπάθεια του Αξονα υπήρξε ουσιαστική. Δεν είναι μόνο ο προϊστάμενός τους, αντιστράτηγος των SS Βάλτερ Σιμάνα που, στην τελική έκθεσή του προς τον Χίμλερ (2.11.44), διαπιστώνει ότι τα Τάγματα Ασφαλείας «ήταν πολύτιμες βοηθητικές μονάδες στην ενεργό καταπολέμηση των συμμοριών». Βρετανική έκθεση του 1944 τονίζει πως «η τοπική γνώση των προσώπων και του χώρου από τα Τάγματα Ασφαλείας, τους προσδίδει μοναδική αξία για τους Γερμανούς, που μπορούν έτσι να κρατήσουν την Ελλάδα με έναν ελάχιστο αριθμό δυνάμεων», (ΔΙΣ 1998, σ. 43). Αποκαλυπτική είναι τέλος η πρακτική της Βέρμαχτ να περιλαμβάνει τους νεκρούς, τραυματίες ή αγνοούμενους ταγματασφαλίτες στους πίνακες των δικών της απωλειών.

    *Για τη στάση του πληθυσμού, αρκετά εύγλωττες είναι οι μεταπολεμικές αναμνήσεις του υποδιοικητή του Τάγματος Μελιγαλά, ταγματάρχη Καζάκου, για τις εκκαθαριστικές του καλοκαιριού του 1944 στον Ταΰγετο: «Η επιχείρησις αύτη απέβη άκαρπος», σημειώνει, «καθ’ όσον ο ΕΛΑΣ είχεν οργανώσει σχεδόν ολόκληρον την ύπαιθρον (Μεσσηνίας και Λακωνίας) από του εργάτου μέχρι του ανωτάτου τιτλούχου, ώστε επληροφορήθη εγκαίρως φαίνεται την όλην προπαρασκευήν» των Γερμανών και των συνεργατών τους.

    Αντισυνταγματάρχης πλέον του ελληνικού στρατού, ο συντάκτης των παραπάνω γραμμών φροντίζει πάντως να διευκρινίσει, εν έτει 1955, ότι «η στάσις των Αρχών κατοχής υπήρξε ειλικρινής και φιλική» απέναντι στη μονάδα του (ΔΙΣ 1998, σ. 193). Αναφερόμενος πάλι στην αποχώρηση της Βέρμαχτ, δεν διστάζει να καταγγείλει τους Γερμανούς για «προδοτικήν στάσιν» (σ. 197).

    *Οι Γερμανοί εγκατέλειψαν το Μελιγαλά στις 4.9.1944 και την Καλαμάτα την επομένη. Ο ΕΛΑΣ μπήκε στην μεσσηνιακή πρωτεύουσα στις 9 Σεπτεμβρίου, μετά ολοήμερη μάχη με τον εκεί «λόχο ασφαλείας» και τη χωροφυλακή. Στις 13 Σεπτεμβρίου ήρθε η σειρά του Μελιγαλά, όπου είχαν οχυρωθεί οι εναπομείναντες ταγματασφαλίτες. Οταν η ηγεσία τους απέρριψε το κάλεσμα του ΕΑΜ να καταθέσουν τα όπλα και να τεθούν στη διάθεση της κυβέρνησης εθνικής ενότητας, το λόγο είχαν τα όπλα. Οι αντίπαλες δυνάμεις ήταν ισοδύναμες αριθμητικά (1.000-1.200 ένοπλοι εκατέρωθεν), ενώ οι αντάρτες διέθεταν την υποστήριξη χιλιάδων χωρικών του εφεδρικού ΕΛΑΣ, που συνέρρεαν από τα πέριξ με αυτοσχέδιο οπλισμό.

    Η μάχη κράτησε τρεις ολόκληρες μέρες (13-15.9.44). Το τελικό ανακοινωθέν του ΕΛΑΣ αναφέρει ότι σκοτώθηκαν 60 αντάρτες και 800 «ράλληδες». Ο δεύτερος αριθμός περιλαμβάνει προφανώς χοντρικά και τους εκτελεσμένους των επόμενων ημερών.

    *Παρά τις αντιφάσεις, τις υπερβολές και τις αποσιωπήσεις τους, οι διαθέσιμες αφηγήσεις δίνουν μια γενική ιδέα όσων συνέβησαν μετά τη μάχη: Αρχικά σημειώθηκαν σποραδικοί φόνοι και καταστροφές περιουσιών. Ακολούθησε το ξεκαθάρισμα των συλληφθέντων με συνοπτικές διαδικασίες, από μια επιτροπή με επικεφαλής τους δικηγόρους Βασίλη Μπράβο και Γιάννη Καραμούζη. Από σημειώματα που δημοσιεύθηκαν αργότερα στον τοπικό εθνικόφρονα τύπο προκύπτει ότι αποφασιστικό ρόλο σ’ αυτή τη διαδικασία έπαιξαν οι τοπικές οργανώσεις της Εθνικής Πολιτοφυλακής, στις οποίες είχε ανατεθεί η συγκέντρωση στοιχείων για την προηγούμενη δράση κάθε αιχμαλώτου. Οσοι καταδικάζονταν οδηγούνταν σε ένα εγκαταλειμμένο ξεροπήγαδο έξω απ’ την κωμόπολη (την «Πηγάδα») κι εκτελούνταν.

    *Πόσοι ήταν; Το 1945, το ιατροδικαστικό συνεργείο του Καψάσκη ανακοίνωσε ότι ξέθαψε 708 πτώματα. Στο μνημείο είναι γραμμένα 787 ονόματα από 61 πόλεις και χωριά. Η εθνικόφρων φιλολογία προβάλλει φυσικά πολύ μεγαλύτερα νούμερα: «περί τους 1.500 εις την Πηγάδα» μετρά ο Κώστας Καραλής (1958), «περί τα 1.800 άτομα πάσης ηλικίας και φύλου» βρίσκουν το Αρχηγείο Χωροφυλακής (1962) και ο καθηγητής Απόστολος Δασκαλάκης (1973), 1.900 τους θέλει ο Κων/νος Αντωνίου (1965), «άνω των 3.500 κατά τους μετριωτάτους υπολογισμούς» τους προτιμά η χουντική ιστορία του ΓΕΣ (1973). Ο Κοσμάς Αντωνόπουλος, πάλι, αναφέρει 2.100 «δολοφονηθέντες», παραθέτει όμως τα στοιχεία μόλις 699. Το βιβλίο που διανέμει ο «Σύλλογος Θυμάτων» περιέχει 1.144 ονόματα, ο συγγραφέας του όμως δείχνει μάλλον αναποφάσιστος: αλλού μιλάει για 1.500 νεκρούς (σ. 118), αλλού για «1.500 και πλέον» (σ. 115), αλλού για πάνω από 2.000 (σ. 26 & 166) κι αλλού για «5.000 εκατέρωθεν» (σ. 23). Σε κάθε περίπτωση, οι αριθμοί περιλαμβάνουν όχι μόνο τους «σφαγιασθέντες» αλλά και τους νεκρούς της τριήμερης μάχης.

    *Την αντίθετη τάση επιδεικνύουν οι συγγραφείς της εαμικής πλευράς. Η αναλυτικότερη σχετική πηγή υπολογίζει 120 σκοτωμένους στη μάχη και 280-350 εκτελεσμένους στην Πηγάδα (Ξιάρχος 1982, σ. 38), ενώ δεν λείπουν αναφορές μέχρι και σε 1.200 νεκρούς.

    *Πιο ενδιαφέρουσα απ’ αυτή την… κολοκυθιά αποδεικνύεται η εξέταση του καταλόγου της έκδοσης του «Συλλόγου Θυμάτων». Σε σύνολο 1.144 ονομάτων (οι 108 κάτοικοι Μελιγαλά) υπάρχουν μόνο 18 γυναίκες, 18 ηλικιωμένοι, ένας έφηβος και κανένα παιδί. Ολοι οι υπόλοιποι, το 96,8% του συνόλου, είναι άντρες λίγο πολύ μάχιμης ηλικίας. Κάθε άλλο παρά σφαγή «γυναικόπαιδων», δηλαδή…

    Μνημόσυνο ακατονόμαστων

    Ευθύς εξαρχής, οι εκδηλώσεις στη μνήμη των «σφαγιασθέντων» πήραν ρεβανσιστικό χαρακτήρα.

    *Το πρώτο μνημόσυνο (24.6.45) καταλήγει σε απόπειρα λιντσαρίσματος των αντιστασιακών που κρατούνταν στη φυλακή της κωμόπολης (Β. Κλεφτόγιαννης, «Οπως τα ‘ζησα», σ. 143-4).

    *Από το Σεπτέμβριο του 1945 η τελετή τυποποιείται, με φαινομενικό οργανωτή την κοινότητα και ουσιαστικό τη νομαρχία. Συμμετέχουν οι πολιτικές, εκκλησιαστικές, αστυνομικές και στρατιωτικές αρχές, τοπικοί πολιτικοί, τα σχολεία. Επί χούντας θα καθιερωθεί και αθλητικό τουρνουά ποδοσφαίρου και ανώμαλου δρόμου, με κύπελλα που αθλοθέτησαν τοπικοί παράγοντες και οι κυλινδρόμυλοι «Ευαγγελίστρια» («Θάρρος» 17.9.67).

    *Παράλληλα, «διευθετείται» ο χώρος των εκδηλώσεων. Βασιλικό διάταγμα του 1953 συστήνει ερανική επιτροπή με πρόεδρο το μητροπολίτη και μέλη το νομάρχη, το διοικητή Χωροφυλακής κ.ά. Από τον δημοσιευμένο απολογισμό του εράνου, πληροφορούμαστε ότι τη μερίδα του λέοντος «συνεισέφεραν» τα σχολεία και οι φαντάροι: 244.413 και 65.529 δρχ. αντίστοιχα, σε σύνολο 332.614 («Σημαία» 19.9.54). Μ’ αυτά τα λεφτά χτίζεται παρεκκλήσι, «καλλωπίζεται» η Πηγάδα και υψώνεται ένας τεράστιος σταυρός.

    Η τελική διαμόρφωση (μάντρες, πάρκινγκ κ.λπ.) θα γίνει επί χούντας, με πιστώσεις και επίβλεψη Ασλανίδη.

    *Η χουντική επταετία γνωρίζει άλλωστε το απόγειο του ιδιότυπου αυτού γιορτασμού. Το 1967 το μνημόσυνο τιμά με την παρουσία του ο Παττακός, εξηγώντας ότι «η 21η Απριλίου απέτρεψε νέον Μελιγαλάν» και ανακοινώνοντας την αναβάθμιση της κοινότητας των 1.800 κατοίκων σε «ιστορικό» δήμο («Εθνος» 18.9.67).

    *Το 1968 παρευρίσκεται πρώτη φορά ο «ανώτατος άρχων» της χώρας, στο πρόσωπο του αντιβασιλιά Ζωιτάκη («Θάρρος» 24.9.68). Το 1969, η επιμνημόσυνη λειτουργία μεταφέρεται από την κεντρική εκκλησία της κωμόπολης στο χώρο της Πηγάδας και η τροχαία εκδίδει προληπτικές οδηγίες για την κυκλοφορία («Θάρρος» 21.9.69).

    *Το 1973, ενόψει φιλελευθεροποίησης, οι αρχές δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους για το μνημόσυνο. Ειδικά δρομολόγια λεωφορείων και τρένων μεταφέρουν «προσκυνητάς» απ’ τους γύρω νομούς («Θάρρος» 14-16.9.73).

    Αποκαλυπτικότερη είναι η «φρονηματιστική» λειτουργία της Πηγάδας τον υπόλοιπο χρόνο. Από τις τακτικές καταχωρίσεις του δελτίου πληροφοριών της νομαρχίας, πληροφορούμαστε ότι μεταφέρονται ομαδικά εκεί για «προσκύνημα» φαντάροι, ευέλπιδες, σπουδαστές επαγγελματικών σχολών, «κλιμάκια φοιτητών», δημόσιοι υπάλληλοι, φιλοξενούμενοι της «Εθνικής Εστίας», ταξιδιώτες των προγραμμάτων του «Εθνικού ιδρύματος» και -φυσικά- ολόκληρα σχολεία.

    *Μετά τη Μεταπολίτευση ο επίσημος γιορτασμός συνεχίζεται, χωρίς ιδιαίτερους ενθουσιασμούς. Τον τόνο δίνουν τώρα οι δυναμικές εμφανίσεις της ακροδεξιάς: βασιλόφρονες που διαβεβαιώνουν ότι «σύντομα θα επιστρέψει ο Κωνσταντίνος», χουντικοί που προπηλακίζουν τον κοινοτάρχη «διότι ανεφέρθη στην αποκατάσταση του κοινοβουλευτισμού» (1976) και γιουχάρουν το νομάρχη (1977), χιτλερικοί που ψαρεύουν στα θολά νερά μιας εθνικοφροσύνης σοκαρισμένης απ’ την περιθωριοποίησή της… Ο τοπικός τύπος καταγράφει τα συνθήματα: «Τη λύση θα δώσει ο στρατός», «Ο Φλωράκης στο Γουδί», «Φωτιά και τσεκούρι στους προσκυνημένους».

    *Ο κύκλος κλείνει το 1982, όταν το υπ. Εσωτερικών γνωστοποιεί στο δήμο τον τερματισμό της συμμετοχής των επίσημων κρατικών αρχών, «επειδή οι εκδηλώσεις αυτές αποτελούσαν κηρύγματα μισαλλοδοξίας και τροφοδοτούσαν επί 40 χρόνια το διχασμό». Τη σκυτάλη στην οργάνωση του μνημοσύνου παίρνει πια ο «Σύλλογος Θυμάτων Πηγάδας», που ιδρύθηκε το 1980.

    *Από κοντά και η Ν.Δ., που βλέπει το μνημόσυνο του 1982 ως τη δέουσα απάντηση στην επίσημη αναγνώριση της εαμικής Αντίστασης. Ο νεαρός βουλευτής Αντώνης Σαμαράς ανακοινώνει π.χ. με ειδικό δελτίο τύπου την έλευσή του «για να παραστεί στο Μνημόσυνο των σφαγιασθέντων από τους εαμοκομμουνιστές» («Ελευθερία» 18.9.82). Σταδιακά, ωστόσο, η λογική του «μεσαίου χώρου» επικρατεί και τα φερέλπιδα στελέχη αποφεύγουν πια να δίνουν το παρών.

    Η σταδιακή αυτή περιθωριοποίηση έχει, ωστόσο, ένα απροσδόκητο αποτέλεσμα: πρώτη φορά τα πράγματα λέγονται με το όνομά τους και οι πεσόντες ταγματασφαλίτες «τιμώνται» ως τέτοιοι. Ενα χαρακτηριστικό των επίσημων γιορτασμών ήταν η διακριτική αποφυγή κάθε αναφοράς στα δωσίλογα Τάγματα Ασφαλείας, με την προσφυγή σε εξωραϊστικά σχήματα λόγου: «αγρίως σφαγιασθέντες υπό αναρχικών στοιχείων», «μαρτυρικώς σφαγιασθέντες εθνικόφρονες πατριώτες», «θυσιασθέντες διά το μεγαλείον και την ελευθερίαν της Πατρίδος», «Ηρωες και Μάρτυρες οίτινες προσεφέρθησαν ολοκαύτωμα εις τον βωμόν της υπερτάτης θυσίας», ακόμη και «αδίκως σφαγιασθέντες διά την ελευθερίαν και τα ανθρώπινα δικαιώματα»!

    *Μετά το 1982, αντίθετα, οι ομιλητές του «απολίτικου», «οικογενειακού» μνημοσύνου δεν αισθάνονται τέτοιου είδους αναστολές: «Το ΚΚΕ, το ΕΑΜ και το ΕΛΑΣ υπήρξε χειρότερος κατακτητής από τους Γερμανούς και τους Ιταλούς» διαβάζουμε π.χ. στον πανηγυρικό που εκφώνησε το 1999 η Ειρήνη Δορκοφίκη, διαβεβαιώνοντας τους συγκεντρωμένους ότι ο χαρακτηρισμός των ταγματασφαλιτών ως «προδοτών» και «συνεργατών των κατακτητών» δεν είναι παρά «αισχρή συκοφαντία» των κομμουνιστών και λοιπών «ευρωλιγούρηδων».

    Στην ομιλία πάλι του 1997, ο δικηγόρος Βασίλειος Δημαρέσης ξεκαθαρίζει: «Οι ηρωικοί νεκροί μας δεν πολέμησαν με Ελληνες, διότι οι Κομμουνιστές έπαυσαν να είναι Ελληνες, τα εγκλήματά τους είναι εγκλήματα ξένων, εγκλήματα γενοκτονίας»!

    Αραγε, τι απ’ όλα αυτά θα μπορούσαν να «αμαυρώσουν» οι επίσημοι νοσταλγοί του Χίτλερ;

    Τα ξεχασμένα θύματα

    Μια ελάχιστα γνωστή πτυχή της τραγωδίας του Μελιγαλά αφορά τα θύματα των «αγρίως σφαγιασθέντων» ταγματασφαλιτών της Πηγάδας. Εδρα ιταλών καραμπινιέρων, γερμανικής διλοχίας και του Τάγματος Ασφαλείας, η κωμόπολη χρησιμοποιήθηκε σε όλη τη διάρκεια της Κατοχής ως στρατόπεδο συγκέντρωσης, χώρος βασανιστηρίων και τόπος εκτελέσεων αντιστασιακών και ομήρων. Η απουσία μιας ολοκληρωμένης καταγραφής όσων σκοτώθηκαν απ’ τους ταγματασφαλίτες είναι αποκαλυπτική για το κλίμα που επικράτησε στην περιοχή, τόσο κατά τα μετεμφυλιακά χρόνια όσο και αργότερα. Καταφανώς ελλιπή, τα διαθέσιμα στοιχεία είναι ωστόσο διαφωτιστικά.

    Ο απολογητής των ταγματασφαλιτών Κοσμάς Αντωνόπουλος παραθέτει τα ονόματα 27 ατόμων που εκτελέστηκαν στο Μελιγαλά από τις κατοχικές δυνάμεις. Οι 6 είναι κάτοικοι της κωμόπολης. Από τον πίνακα απουσιάζουν ωστόσο τα περισσότερα ονόματα που γνωρίζουμε από άλλες πηγές («Η Ελληνική Αντίστασις 1941-1945», Αθήναι 1964).

    Στο «Μεσσηνιακό βιογραφικό λεξικό» του Νίκου Καράμπελα (1962) αναφέρονται τα ονόματα 16 εκτελεσμένων στο Μελιγαλά το 1943-44. Στο δικό του βιβλίο ο Σπύρος Ξιάρχος καταγράφει τρεις ομαδικές εκτελέσεις 22 ατόμων κι άλλους 23 μεμονωμένους φόνους («Η αλήθεια για το Μελιγαλά», Καλαμάτα 1982, σ. 46-47). Απροσδιόριστο παραμένει, τέλος, πόσοι απ’ τους 924 εκτελεσμένους Μεσσήνιους που μνημονεύονται σε πρόσφατη έκδοση, θανατώθηκαν στην έδρα του Τάγματος (Τάσος Αποστολόπουλος, «Μεσσηνιακή εκατόμβη 1940-1944», Καλαμάτα 2000).

    Αποκαλυπτικότερες είναι κάποιες επιμέρους λεπτομέρειες: Στις 27.4.44 ο ΕΛΑΣ Λακωνίας σκότωσε σε ενέδρα τον γερμανό στρατηγό Κρεντς και 3 συνοδούς του. Ο «Στρατιωτικός Διοικητής Ελλάδος» διέταξε σε αντίποινα τον τουφεκισμό 200 «κομμουνιστών» στο σκοπευτήριο της Καισαριανής κι όσων χωρικών θα συναντούσαν τα στρατεύματά του στην ύπαιθρο μεταξύ Μολάων και Σπάρτης. Οπως διαβάζουμε στη σχετική ανακοίνωση, οι ταγματασφαλίτες του Παπαδόγκωνα έσπευσαν να τιμήσουν με τον τρόπο τους τη μνήμη του γερμανού στρατηγού: «Υπό την εντύπωσιν του κακουργήματος τούτου, Ελληνες εθελονταί εφόνευσαν αυτοβούλως 100 άλλους κομμουνιστάς» («Καθημερινή» 30.4.44). Σαράντα απ’ αυτές τις «αυτόβουλες» εκτελέσεις έγιναν από το Τάγμα Ασφαλείας Καλαμών-Μελιγαλά την Πρωτομαγιά του 1944 – τριάντα στην Καλαμάτα και δέκα στο νεκροταφείο του Μελιγαλά. Μεταξύ των τελευταίων ήταν και μια 18χρονη επονίτισσα, η Ασπασία Ξιάρχου, από τη γειτονική Ανθούσα. Είχε πιαστεί (και βασανιστεί) από τους ταγματασφαλίτες ενώ επέστρεφε από την Καλαμάτα για το μνημόσυνο της μάνας της. Ενας κρατούμενος διέφυγε και, την επομένη, εκτελέστηκαν στη θέση του άλλοι δύο (Γιάννης Σχινάς, «Η εθνική Αντίσταση στη Μεσσηνία», Αθήνα 1984, σ. 98-99).

    Ακολούθησε στις 15.6.44 ο τουφεκισμός 10 κρατουμένων στο Μελιγαλά (ανάμεσά τους 2 γυναίκες κι ένας ηλικιωμένος ανάπηρος) -σε αντίποινα, προφανώς, για το θανάσιμο τραυματισμό του ταγματασφαλίτη ταγματάρχη Γεωργανά στην Καλαμάτα. Την επομένη, 27 κρατούμενοι, 22 άντρες και 5 γυναίκες, τουφεκίστηκαν από το λόχο Καλαμάτας στις όχθες του Νέδοντα.

    Δυόμισι δεκαετίες μετά την επίσημη αναγνώριση της ΕΑΜικής Αντίστασης, μάταια θ’ αναζητήσει κανείς στο Μελιγαλά ή τα περίχωρά του κάποιο μνημείο γι’ αυτούς τους πεσόντες. «Δεν έχω ακούσει ποτέ κάτι τέτοιο», ήταν η απάντηση του προέδρου του «Συλλόγου Θυμάτων Πηγάδας» κ. Μανιάτη, όταν τον ρωτήσαμε για τους εκτελεσμένους από το Τάγμα Ασφαλείας. Στην Καλαμάτα, μια λιτή στήλη (χωρίς ονόματα ή αριθμούς) στήθηκε από το Δήμο στο χώρο των εκτελέσεων, μακριά από τα μάτια του κοινού, μόλις το 2002. Η επιγραφή κάνει λόγο για «εκτελεσθέντες πατριώτες από τους Γερμανούς και τους συνεργάτες τους», αποφεύγει όμως να αναφέρει την ακριβή ταυτότητα των εκτελεστών.

    Επιστρέφοντας στην Αθήνα, σταματήσαμε στο επιβλητικό μνημείο για τους 204 εκτελεσμένους της Παλιόχουνης, λίγο πριν από τη Μεγαλόπολη. Απ’ αυτούς, οι 154 είχαν συλληφθεί από ταγματασφαλίτες στην Καλαμάτα και τουφεκίστηκαν απ’ τη Βέρμαχτ σε αντίποινα για την καταστροφή γερμανικής φάλαγγας απ’ τον ΕΛΑΣ. Το τμήμα της επιγραφής που πληροφορεί ότι σκοτώθηκαν «από τους Γερμανούς» έχει σβηστεί με φαιοπράσινη μπογιά.

    ΔΙΑΒΑΣΤΕ

    Τάσος Κωστόπουλος
    «Η αυτολογοκριμένη μνήμη. Τα Τάγματα Ασφαλείας και η μεταπολεμική εθνικοφροσύνη» (Αθήνα 2005, εκδ. «Φιλίστωρ»).
    Η κατοχική δράση των ταγματασφαλιτών, οι διασυνδέσεις και η αντιμετώπισή τους από το μεταπολεμικό «κράτος των εθνικοφρόνων». Εμφαση στην επιχειρηματολογία και τα ιδεολογήματα με τα οποία επιχειρήθηκε (και επιχειρείται ξανά στις μέρες μας) η «δικαίωση» του ένοπλου δωσιλογισμού.

    Ηλίας Θεοδωρόπουλος
    «Η πηγάδα του Μελιγαλά» (2α έκδοσις, Αθήνα 2001).
    Προπαγανδιστική έκδοση που διανέμεται από το «Σύλλογο Θυμάτων Πηγάδας Μελιγαλά». Ενδιαφέρον παρουσιάζουν ο αναλυτικός πίνακας με τα στοιχεία των σκοτωμένων και οι φιλοχουντικές κορόνες του συγγραφέα.

    Σπύρος Ξιάρχος
    «Η αλήθεια για το Μελιγαλά» (Καλαμάτα, Μάιος 1982).
    Περιγραφή της μάχης του Μελιγαλά από ένα τοπικό εαμικό στέλεχος. Χρήσιμη, κυρίως γιατί διασώζει πολλές κρίσιμες «λεπτομέρειες» που η κυρίαρχη αφήγηση κατά κανόνα αποσιωπά.

    Διονύσιος Παπαδόπουλος
    «Η ιστορία των Ταγμάτων Ασφαλείας» (εφημ. «Μεσσηνία» 19.5-8.9.1952).
    Η εκδοχή του (επιζήσαντος) διοικητή των ταγματασφαλιτών του Μελιγαλά, δημοσιευμένη λίγο μετά την αποστρατεία και απαλλαγή του για το αποτυχημένο πραξικόπημα του ΙΔΕΑ. Ακολούθησε η περιγραφή της αιχμαλωσίας και της διάσωσής του, την οποία ο ίδιος αποδίδει στις σχέσεις του με την Ιντέλιτζενς Σέρβις («Μεσσηνία» 15.9-17.11.1952).

    Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού, «Αρχεία Εθνικής Αντίστασης» (Αθήνα 1998, 8 τόμοι).
    Στον 8ο τόμο περιλαμβάνεται η μεταπολεμική (1955) εξιστόρηση της δράσης του Τάγματος Ασφαλείας Καλαμών-Μελιγαλά από τον (επιζήσαντα) υποδιοικητή του, Παναγιώτη Καζάκο.

    Βασίλης Κλεφτόγιαννης
    «Οπως τα ‘ζησα. Μαρτυρία μιας βασανιστικής πορείας» (Αθήνα 1994).
    Αυτοβιογραφία ενός ελασίτη από το Μελιγαλά που πήρε μέρος στις μάχες με τους ταγματασφαλίτες της κωμόπολης.

    (Ελευθεροτυπία, 11/9/2005)

  8. Ξέρω οτι είναι μεγάλα τα άρθρα, αν αν δε διαβάσουμε, πως θα σχηματίσουμε γνώμη για τα σημαντικά γεγονότα της Ιστορίας μας;

    Για όσους βαριούνται, με λίγα λόγια. Ότι έγινε σε όλη την Ευρώπη (όχι την κομμουνιστική) με τους δοσίλογους, έγινε και στην Ελλάδα. Μόνο μπου εδώοι Συνεργάτες των Ναζί
    1.ήταν στρατός ολόκληρος (80.000 ταγματασφαλήτες, συμμορίες, χωροφύλακες κλπ) και
    2, Τους υποστήριξαν μετά οι Άγγλοι και Αμερικάνοι στον Ψυχρό πόλεμο εναντίον των Ρώσων και ΤΟΥΣ ΕΔΩΣΑΝ ΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ. Αυτοί μας διοίκησαν 70 χρόνια κι αυτοί μας διοικούν ακόμα.End of story.

    Πάρτε μια ιδέα τι έγινε στη Γαλλία όταν φύγαν οι Γερμανοί: Epuration. Στην αρχή την κάθαρση την έκανε ο λαός, οι συνελεύσεις και οι επιτροπές και μετά ο Ντε Γκώλ, σαν επίσημο κράτος, ο οποίος που καταδίκασε σε θάνατο 7000 δικαστές, χωροφύλακες κλπ.(και δυστυχώς και κάποιες πουτάνες που την πλήρωσαν άσκημα ενώ ισως δε φταίγαν).

    Στο Μοριά, κατέφθασαν και οι μαυροφορεμένες, οι βασανισμένοι, αυτοί που οι Γερμανοί και οι δοσίλογοι είχαν σκοτώσει τις οικογένειες, και οι αγρότες από τα καμμένα χωριά , και όχι θα τους άφηναν.Παιδιά, μιλάμε για 500.000 νεκρούς ΄’Ελληνες, όχι αστεία.

  9. » Από τότε που δημοσιέψατε “εθνικόφρονα” ακροδεξιά, εμφυλιακή ψευτοπεριγραφή των γεγονότων του Μελιγαλά, πείστηκα ότι είσαστε ύποπτο σάιτ»
    Μην διαστρεβλώνεις – αναδημοσίευσα κείμενο από αναρχικό σάιτ:
    http://anarchypress.wordpress.com/2012/09/13/%CE%BC%CE%AF%CE%B1-%CE%B1%CE%B9%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B7%CF%81%CE%AE-%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%B5%CE%AF%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B5-%CE%BB-%CE%B1-%CF%83-%CF%80%CF%8D%CF%81%CE%B3%CE%BF%CF%82-%CE%BA/
    ..
    Ειλικρινά, δεν καταλαβαίνω δε, γιατί το να καυτηριάσεις εκτελέσεις αιχμαλώτων είναι ακροδεξιό. Δηλαδή οι εκτελέσεις αιχμαλώτων είναι κακές όταν τις κάνουν οι ακροδεξιοί, αλλά όταν τις κάνουν αριστεροί είναι καλές;

  10. Όταν δημοσιέψετε και την άλλη, πλην της χρυσαυγίτικης εκδοχής για τα γεγονότα του Μελιγαλά, τότε μπορεί να συζητήσετε με σοβαρούς ανθρώπους.

    Γιατί δεν πιστεύω ότι υπάρχουν άτομα τόσο στερημένα φαντασίας, ώστε δεν καταλαβαίνουν οτι όταν είσαι προδότης, όπως οι Ταγματασφαλίτες, ή οι Γάλλοι Συνεργάτες των Ναζί, όταν έχεις βιάσει, έχεις κάψει χωριά, έχεις κάνει πογκρόμ στην ίδια σου τη χώρα, έχεις σκοτώσει μωρά, ΜΑΖΙ με τους κατακτητές της χώρας σου,όταν δηλαδή είσαι εγκληματίας και προδότης, είναι επόμενο να περιμένεις εκτέλεση.

    Είσαστε μερικοί τόσο πωρωμένοι πολιτικά, ώστε σε λίγο θα μας πείτε, -τι θα μας πείτε, κίνημα θα κάνετε για δείξετε οτι οι καταδικασμένοι από το δικαστήριο της Νυρεμβέργης,Ες, Σίραχ, Σπέερ, Γκαίριγκ,κλπ, πήγανε άδικα, οι καημένοι.

    • @ZAK «Είσαστε μερικοί τόσο πωρωμένοι πολιτικά, ώστε σε λίγο θα μας πείτε, -τι θα μας πείτε, κίνημα θα κάνετε για δείξετε οτι οι καταδικασμένοι από το δικαστήριο της Νυρεμβέργης,Ες, Σίραχ, Σπέερ, Γκαίριγκ,κλπ, πήγανε άδικα, οι καημένοι.»

      Εχεις κάψει φλάντζες εντελώς πατριώτη.

      «Τα χρυσαυγίτικα αλλού.»

      Ωφελεί να ξαναπώ οτι σαν κοινωνια είμαστε πια σε γενικευμένη παράνοια; Οχι.

      «Εννοείται, ότι όσο στην Ελλάδα έτσι που την κάνανε, θα υπερισχύει ο φανατισμός και η βλακεία και ο αντι-επιστημονικό πνεύμα, θα βρίσκουν οι ασφαλίτες χώρο να δρούν.»

      Είμαστε εμείς δηλαδή εδώ ως ιστολόγιο, κατά την πολιτική σου σοφία, ΚΑΙ χρυσαυγίτες ΚΑΙ ασφαλίτες!

      Ε, άκου κι αυτό: κατά την δική μου πολιτική σοφία εσύ είσαι απλός μαλάκας. Ούτε καν βαθμοφόρος.

      Οσο για τον φανατισμό και την βλακεία, μη λες την «κάνανε» την ελλάδα έτσι. Να λες την ΚΑΝΑΜΕ. Ολοι μας την κάναμε. Κι εσύ, κι εγώ και όλοι μας. Με τον φανατισμό μας και την βλακεία μας. Και την πολιτική μας ανωριμότητα. Και συ με την στάση σου δεν δείχνεις διαφορετικός από μας στον φανατισμό και στην βλακεία.

      Και δεν κατάλαβα που κολλάει το αντι-επιστημονικό πνεύμα. Δεν αρνήθηκε κάποιος κάποιο γεγονός. Πολιτική στάση απέναντι σε ιστορικά γεγονότα εκφράζουμε. Πολιτική εκτίμηση κάνουμε των γεγονότων ο καθένας μας με ότι του κόβει. Κατηγόρα μας οτι δεν μας κόβει πολιτικά, ναι, αλλά οχι κι ότι είμαστε χρυσαυγίτες και ασφαλίτες. Η πολιτική είναι δόξα (=γνώμη, εκ του δοκώ, «έδοξε τη βουλή και τω δήμω»), όχι επιστήμη, να καλούμε τους ειδικούς της εξουσίας μόνο να μιλάνε.

      Μήπως υπονοείς πως εσύ κατέχεις την επιστήμη της ιστορίας και της ερμηνείας της, ως αυθεντία, να σε καλέσουμε να αποφασίσεις ΕΣΥ για όλους μας και ΕΜΕΙΣ οι υπόλοιποι να μην έχουμε και δικαίωμα αντίθετης εκτίμησης των γεγονότων και γνώμης; (Να σου βαρέσουμε και καμμιά προσοχή καλού-κακού!) Διότι αν εννοείς κάτι τέτοιο για πάρτη σου ή τίποτε άλλους ειδικούς (ιστορικούς, κεντρικές επιτροπές κλπ κλπ), τότε ΑΥΤΟ είναι ο φασισμός.

      Εμείς δικαιούμαστε να έχουμε όποια γνώμη γουστάρουμε.

      Και μην μαντέψεις αυθαίρετα για το ποια είναι η δική μου γνώμη για τον Μελιγαλά. Διότι με τα μυαλά και τον ταλιμπανισμό που έχεις, να χαρακτηρίζεις χρυσαυγίτες και ασφαλίτες με τόση ευκολία, μάλλον λάθος θα κάνεις. (Οχι ότι σε κόφτει και πολύ φυσικά, το αν κάνεις λάθος, στα τέτοια σου κι αν κάνεις λάθος, σωστά;)

      Ενας οπαδός του ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΣΜΟΥ είσαι μάλλον, αλλά ούτε που το υποψιάζεσαι καν. Δε γαμείς. Κοινότατο φαινόμενο είσαστε πια.

      Εύχομαι εσείς οι φανατικοί και οι βλάκες να πολλαπλασιαστείτε όσο γίνεται γρηγορώτερα (κι εμείς οι «ενδιάμεσοι» να βγάλουμε το σκασμό παρακαλώ, και να μην μιλάμε εμποδίζοντας την επικράτησή σας διότι εμποδίζουμε και την ιστορία να προχωρήσει και την καθυστερούμε), ώστε να συμβεί επιτέλους ότι είναι να συμβεί. Δεν αντέχω άλλο αυτή την αναμονή.

      Παραδίνομαι στη βλακεία.

      Θραξ Αναρμόδιος

  11. Ρε άθλιε, τι μου δείχνεις το άρθρο των αναρχικών; Είναι η αναρχία, στην κατάσταση που βρίσκεται στην Ελλάδα σήμερα, χώρος να εμπιστευτεί κανείς την …Ιστορική έρευνα;

    Η αντίθετη άποψη από κείνη της Χρυσής Αυγής δεν είναι εκείνη ενός μπλογκ αναρχικού ή «αναρχικού» που λέει τα ίδια με τη χρυσή αυγή!!!

    Η άλλη άποψη είναι των Ιστορικών,τόση βιβλιογρα΄φια, ξαναλέω, δείτε τι λέει ο Χαριτόπουλος, έστω ο Μαζάουερ, δείτε τις απόψεις των ανθρώπων που συμμετείχαν στα γεγονότα, την πλευρά του ΕΑΜ.

    Τα χρυσαυγίτικα αλλού.

    Εννοείται, ότι όσο στην Ελλάδα έτσι που την κάνανε, θα υπερισχύει ο φανατισμός και η βλακεία και ο αντι-επιστημονικό πνεύμα, θα βρίσκουν οι ασφαλίτες χώρο να δρούν.

    Και λαός που δεν ξέρει την Ιστορία του είναι αναγκασμένος να την ξαναζήσει.

    Μην απαντήσεις , περαστικός ήμουνα, δε θα κάτσω.

    • Που να μην ήσουν και περαστικός…
      Και επειδή τραβάω αληθινά ζόρια στην ζωή μου και ό,τι χρονο καταναλώνω σε αυτό το σάιτ τον καταναλώνω εθελοντικά και εις βάρος άλλων πραγμάτων, να στο πω ρε φίλε! ΔΕΝ ΠΑΣ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΔΙΑΟΛΟ. ΜΑΛΑΚΑ ΠΟΥ ΘΑ ΜΙΛΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΥΠΟΠΤΟ ΣΑΙΤ.

      Καραγκιόζη το άρθρο μου για την αντίσταση (στα συμπερασμάτα και στις περιγραφες του συμφωνείς τρομάρα σου! ) το είχα κεντρικό σε αυτό το σάιτ για αρκετές μέρες. Κι εκεί δεν σε είδα να σχολιάζεις τίποτα. Την πάπια έκανες. Σε πιάνουν τα μανιακα σου και έρχεσαι εδώ να μιλάς για ύποπτο σάιτ; Πόσο καραγκιόζης θα γίνεις ακόμη; Το θέμα είναι ότι εγώ δεν έχω την υπομονή που είχα και με νευριάζει η λάσπη και η συκοφαντία όσο ποτέ…ΝΤΡΟΠΗ ΣΟΥ ΡΕ. ΝΑ ΦΑΣ ΕΣΥ ΑΔΙΚΗ ΣΥΚΟΦΑΝΤΙΑ ΣΤΑ ΜΟΥΤΡΑ ΝΑ ΣΕ ΔΟΥΜΕ ΤΟΤΕ ΡΕ ΓΕΛΟΙΕ…

    • @ΖΑΚ : «Μην απαντήσεις , περαστικός ήμουνα, δε θα κάτσω.»

      Να κάτσεις. Θα βγάλουμε και φοντάν. Στο κάτω κάτω η ιστορία σε χρειάζεται. Κι εσένα και τον φανατισμό σου και τον ξεροκεφαλισμό σου. Αλλιώς η θέση και η αντίθεση δεν θα συγκεντρώσουν την κρίσιμη ιστορική μάζα που απαιτείται στην παρούσα στιγμή. Και θα κολλήσουμε και δεν θα ξεκολλάμε.

      Η βλακεία και ο φανατισμός είναι πολύτιμη ύλη για την ιστορία. Ιδίως αυτή την περίοδο.

      Ρίξε λάδι στη φωτιά.

      Θραξ Αναρμόδιος

  12. Με την ευκαιρία να γράψω ότι αυτό τον καιρό που έχει πέσει σε όλους η διάθεση να γράφουμε, μια χαρά κρατάει το μπλογκ ο Παύλος και γενικά οι δημοσιευσεις του αυτές τις μέρες ήταν εύστοχες.

  13. Ο συγκεκριμένος τύπος, δυστυχώς, έχει πρόβλημα. Με το «μανιακός» τον χαρακτήρισες εύστοχα. Έχω κάνει πάμπολες δημοσιεύσεις για το ΕΑΜ, θετικότατες, η τελευταία προ ολίγων ημερών, αλλά βαριέμαι, παρότι έχω κάποιο αρχείο, να αρχίσω να τις παρουσιάζω. Εκείνος βέβαια τις αγνοεί επιδεικτικά και συκοφαντικά. Τελικά δεν είμαι διατεθειμένος να απαντώ σε κάθε ψυχική διαταραχή που εκδηλώνεται επιθετικά.

  14. πάνθηρα,
    ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια. Σε άλλες αντίστοιχες περιπτώσεις ήταν άλλα παιδιά. Π.χ. ο πειρατής έχει κρατήσει το μπλογκ αποτελεσματικότατα. Τώρα απλώς έπεσε ο κλήρος σε μένα… 🙂

    • Επιπλέον θέλω να ευχαριστήσω τα παιδιά από την Ορμή και Θύελλα που μου προμηθεύουν πολύτιμο υλικό! 🙂 Άλλο αν δεν θέλουν να εμπλακούν περισσότερο ενεργητικά… 🙂

  15. Η χρυσή αυγή έχει ανοίξει παραρτήματα σε περιοχές της χώρας με υψηλή ανεργία που λειτουργούν σαν γραφεία ευρέσεως εργασίας. Πάνε άνεργοι με την κάρτα τους και την ταυτότητά τους και τους βρίσκουν δουλειά. Πάφτε τις μαλακίες για τον μελιγαλά, χέστηκα ποιες πλευρές ανάλογα με το φόκους θέλουν να τον βαφτίσουν δικό τους κατόρθωμα ή αισχυμοσύνη, και όλες αυτές οι συζητήσεις είναι παρελθοντολογικές, λίγο έχουν να κάνουν με τις παρούσες συνθήκες, το να κρίνουμε συμπεριφορές εκτός του ιστορικού πλαισίου τους είναι το λιγότερο αφελές το περισσότερο βλακώδες. Άνθρωποι πεθαίνουν από το κρύο στους δρόμους, η κρατική βία δυναμώνει, το κράτος που το ίδιο προετοίμασε το δρόμο για το ναζισμό τώρα έχει βάλει την κρατική τηλεόραση να μας θυμίζει τα κακά του ναζισμού, άντε ρε κωθώνια, βλήτα και θύματα, οι ίδιοι που χρησιμοποιούν και διασπείρουν το ναζισμό επισήμως «τον καταδικάζουν», ας αφήσουμε στην άκρη τα ποιος έκανε τότε τι και να επιστρέψουμε στο εδώ και τώρα, ΤΩΡΑ ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ.

  16. συμφωνω με πανθηρα οτι πραγματι το πεσιμο που εγινε ηταν εμπαθες, αλλα θα κανω δυο επισημανσεις

    1) προς Ζακ:
    δεν υπαρχουν μονο 2 αναγνωσεις της ιστοριας, δεν ειναι μονο η κομμουνιστικη αναγνωση και η χρυσαυγιτικη,αλλα υπαρχουν και παμπολλες αλλες.
    οποιος δεν ενστερνιζεται η στεκεται κριτικα απεναντι στην αριστερη αναγνωση, δεν ειναι κατ αναγκη λιτης, ταγματασφαλιτης ,αυγο ,υποπτος κλπ … ο μανιχαισμος του τυπου «οποιος δεν ειναι με μας ειναι εχθρος μας», ανηκει στη κουλτουρα του ψυχροπολεμικου κανιβαλισμου

    2) προς αλλους:
    τα κειμενα που ανεβασε ο Ζακ ειναι εξαιρετικα ενδιαφεροντα και καλο ειναι να λαμβανονται σοβαροτατο υποψιν καθ οσον αποτελουν μαρτυριες ανθρωπων που ενεπλακησαν στα γεγονοτα και παρ ολη τη φορτιση τους,κουβαλανε την εμπερια του βιωματος… αυτο μεν δεν δικαιολογει με τιποτα το «μαζι με τα ξερα να καιγονται και τα χλωρα», αλλα απ την αλλη βοηθαει στην συγκροτηση μιας ψυχραιμης ματιας και γιαυτοδεν πρεπει να απαξιωνονται επειδη πχ ο Ζακ την ειπε αρκουδιαρικα

    • Μα γιαυτό νευριάζω μαζί του! Γιατί αυτοακυρώνεται με την εμπάθεια και την φιλοσυκοφαντική του διάθεση. Ας καταθέτει την άποψη του με όση λεπτομεριακότητα θέλει. Κανείς δεν τον έχει κόψει εδώ. Όταν όμως καταφεύγει σε απαράδεκτους χαρακτηρισμούς και κακοήθειες που είναι εντελώς ανυπόστατες τότε θα τον βρίζω. Γιατί αν δεν ήταν τοσο ξεροκέφαλος και μπουκωμένος στην συνωμοτική ιστορία που τον κάνει να βλέπει παντού εχθρούς και μυστικά σχέδια (ακόμη και σε ένα εθελοντικό μπλογκ που δεν επιβάλει καμιά γραμμή!) θα μπορούσε να προωθήσει πολύ καλύτερα και σωστότερα όσα έχει να πει και να καταθέσει.

      Αλλά ο ίδιος αυτοϋποβιβάζεται σε σταλινικό της κακιάς ώρας που βλεπει παντού ύποπτους και συνωμοσίες και κατηγορεί ανθρώπους με τα πιο λάθος επιχειρήματα. και με την χειρότερη συκοφαντική διάθεση..

  17. Το συγκεκριμένο κείμενο δεν το ανέβασα για να μιλήσουμε για το παρελθόν. Το ανέβασα να μιλήσουμε για το παρόν. Στις λεγόμενες αντιφασιστικές μοτοπορείες είναι το κυρίαρχο σύνθημα. Επιπλέον το φωνάζουν άνθρωποι που αυτοαποκαλούνται αναρχικοί. Για μένα είναι εξαιρετικά προβληματικό από πολλές πλευρές – για να χρησιμοποιήσω επιεική έκφραση. Πάντα κατά τη γνώμη μου. Και δίνω ένα παράδειγμα. Σε ότι με αφορά προσωπικά (αλλά και πολλούς άλλους), δεν υπάρχει περίπτωση να συνενοηθούμε επί του φασιστικού προβλήματος με αυτούς που φωνάζουν τέτοιο σύνθημα.

  18. Η κριτική μου άποψη πάντως για το ΕΑΜ, αυτή τη στιγμή, συμπυκνώνεται σε αυτό που είπε ο μπιάφρα: «…αλλα δεν θα χαρισω και το εαμ στον σταλιν»

  19. Μια και ανακατεύτηκα στην συζήτηση λόγω ΖΑΚ να πω την παπαριά μου και για την ανάρτηση.

    Το ΕΑΜ (Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο) είχε δυο βασικούς στόχους: 1) «η απελευθέρωση του Έθνους από τον ξένο ζυγό» και 2) «.η κατοχύρωση του κυριαρχικού δικαιώματος του ελληνικού λαού, όπως αποφανθεί περί του τρόπου της διακυβερνήσεώς του.» [από την ιδρυτική του διακήρυξη]

    Σε έναν πόλεμο, όπως είναι ο εθνικο-απελευθερωτικός, αν κάποιος νομίζει πως μπορεί να βρει τρόπο να αποφευχθούν εγκλήματα (και των φίλιων δυνάμεων), προδοσίες, προσωπικά και πολιτικά ξεκαθαρίσματα λογαριασμών, κλπ κλπ, και περιμένει να βρει στα ιστορικά πρόσωπα αγίους και αγγέλους, τότε να του πω πως έχει παντελή ιστορική άγνοια του τί συμβαίνει σε τέτοιες περιόδους. Μαύρο μεσάνυχτο έχει.

    Και βλέπω συχνά κάτι τέτοιες θέσεις να εκφράζονται ΚΑΙ από αριστερούς ή τέλος πάντων από κείνους που δικαίως κατηγορούν το εθνικό κράτος (το κάθε εθνικό κράτος) για εξαγιασμό των ιστορικών γεγονότων και των ιστορικών προσώπων που το αφορούν. Κοντολογίς ενώ αυτοί οι «αριστεροί» κατηγορούν το (κάθε) εθνικό κράτος για μυθολόγηση και μεταφυσικοποίηση, κάνουν κι εκείνοι το ίδιο για γεγονότα και πρόσωπα της ιστορίας, που θεωρούν ότι αφορούν την δική τους πλευρά. Τέτοια σοφία.

    Τον κακό τους τον καιρό.

    Εχω εκφράσει δυο πράγματα κατά καιρούς εδώ στα σχόλια: 1) την αντίθεσή μου στην χρήση βίας σε «ειρηνική περίοδο» και 2) τον κυνισμό μου για το τι θα ήμουν μέχρι και εγώ ο ίδιος προσωπικά αναγκασμένος να διαπράξω σε μια μη-ειρηνική περίοδο προκειμένου να κερδίσω-(ουμε) μια μάχη ή τον πόλεμο. Αυτή είναι η οπτική μου και λυπάμαι αν δεν ικανοποιεί όλους.

    Ομως…

    …παρά το τι διαπράττεται σε τέτοιες περιόδους, (και είναι αναπόφευκτο όπως μας λέει η ιστορία, ίσως λοιπόν η βαρβαρότητα να είναι στην φύση μας), το σημαντικό παραμένει άλλο: ποιοι είναι οι στόχοι και αν επιτυγχάνονται.

    Οι στόχοι του ΕΑΜ δεν ήταν να γεμίσει τον τόπο μελιγαλάδες. Ηταν να ελευθερώσει την χώρα, το έθνος και την πατρίδα, και να την οδηγήσει στην δημοκρατία.

    Η δημοκρατία, η αληθινή δημοκρατία όχι η γιαλαντζί, δηλαδή η εθνική και λαϊκή κυριαρχία, δηλαδή εκεί που πράγματι η εθνική κοινωνία ως συγκροτημένος δήμος γίνεται ΘΕΣΜΟΣ στο πολίτευμα, φέρνει δικαιοσύνη. Και η δικαιοσύνη μετριάζει την αδικία και την ανισότητα. Και όλα αυτά καταλαγιάζουν την οργή, την απελπισία (και τον φόβο) που είναι η ΠΡΩΤΗ ΥΛΗ του φασισμού.

    Ενα μεγάλο τμήμα της αριστεράς σήμερα έχει χάσει την μπάλλα. Τον στόχο. Μονοθεματισμό το λέει ο Παύλος.

    Ουσιαστικά το τμήμα αυτό της αριστεράς ΔΕΝ φαίνεται να έχει άλλο στόχο παρά μόνο την αντίθεση με την Χρυσή Αυγή και γενικώς την αντίθεση με ότι του κόβει το λίγο μυαλό που κουβαλάει ως φασισμό και εθνικισμό. Κι έτσι ονομάζει εθνικισμό και ακροδεξιά στάση, δηλαδή φασισμό, μέχρι και τον φυσικό πατριωτισμό του λαού. Τέτοιος ξεροκεφαλισμός θα δημιουργούσε πολλούς μελιγαλάδες σε μια μη-ειρηνική περίοδο.

    Ο ξεροκεφαλισμός αυτού του τμήματος της αριστεράς την εμποδίζει να δει πως το βασικό πρόταγμα της περιόδου που διανύουμε θα έπρεπε να είναι η είσοδος της κοινωνίας στην πολιτική και η συγκρότησή της ΘΕΣΜΙΚΑ σε δήμο, με την αρχαία ελληνική έννοια. Δηλαδή η αληθινή λαϊκή κυριαρχία. Και ήταν και στόχος του ΕΑΜ αυτός. Και ότι για να φτάσουμε στον στόχο αυτό πρέπει πρώτα να κατοχυρώσουμε την εθνική κυριαρχία. Διότι εθνική κυριαρχία σημαίνει λαϊκή κυριαρχία. Και στο ΕΑΜ αυτό φαίνεται να το γνώριζαν πολύ καλά.

    Το να ζητάει σήμερα με τα συνθήματά του στις πορείες, αυτό το τμήμα της αριστεράς, μελιγαλάδες, σημαίνει οτι δεν πάει καλά. Καθόλου καλά. Ούτε από την ιστορία διδάχθηκε κάτι, ούτε πήρε καν χαμπάρι τι ήταν και τι ήθελε να κάνει το ΕΑΜ.

    Εν πάσει περιπτώσει ο φασισμός νικιέται με τον λόγο και την πένα σε ιδεολογικό επίπεδο. Και σε κοινωνικό επίπεδο νικιέται φτιάχνοντας μια κοινωνία δημοκρατίας και ΚΥΡΙΩΣ δικαιοσύνης.

    Οι μελιγαλάδες και η απειλή μελιγαλάδων τρέφουν τον φασισμό. Δεν τον ακυρώνουν.

    Θραξ Αναρμόδιος

  20. Ωραία, τότε Αναρμόδιε θέλω να σου θέσω αυτό το ερώτημα. Καταδικάζεις τη βία σε καιρό ειρήνης. Λοιπόν. Είμαστε σε καιρό ειρήνης?

  21. Συνειδητοποιήστε το επιτέλους. Η βία δεν είναι το ίδιο με την αντιβία. Το κράτος, ο πρώτος και κυρίαρχος τρομοκράτης έχει κάνει μονοπώλιο τη χρήση της βίας.

  22. Αναρμόδιε, δεν υπάρχει φυσικός πατριωτισμός, κάθε πατριωτισμός είναι προπαγανδισμένος. Όπως και να τον μετονομάσεις η ουσία είναι ίδια. Η γη δεν ανήκει σε καμιά, η γη είναι όλων των ανθρώπων, τα σύνορα είναι προφάσεις για βία λοιπόν,εσύ που αντιπαθείς την άλογη βία. Σε έχουν φυλακίσει στα σύνορά σου, τα σύνορα είναι συνυφασμένα με ιδιοκτησία, με διαχωρισμό, με μίσος, με ανελευθερία. Μας μαθαίνουν την έννοια της πατρίδας μέσα από προπαγάνδα ανελέητη, δεν υπάρχει ρομαντισμός σε φαντασιακές κατασκευές, και τίποτε φυσικό δεν υπάρχει στην έννοια της πατρίδας. Φυσικοποιώντας την «αγάπη για την πατρίδα» γινόμαστε μονάχα οχήματα της κυρίαρχης προπαγάνδας, αλλάζοντας μονάχα τον τρόπο που εκφραζόμαστε, τίποτε άλλο. Ούτε πατρίδες,ούτε σημαίες, τίποτε, ελευθερία από τα προπαγανδισμένα φαντασιακά ιδεώδη. Δε γεννήθηκες με «φυσικό πατριωτισμό». Σου εμφυτεύτηκε με πολλούς τρόπους και από αρκετές πλευρές.

    • @ultra

      Αντε πάλι τα ίδια.

      Τέτοια επιμονή εναντίον του έθνους, ούτε ο πιο ακραίος νεοφιλελευθερισμός…

      Δεν μας ανήκει η γη, αν καταλαβαίνεις τι εννοείς και τι εννοώ. Δεν μας ανήκει. Μέχρι και οι ινδιάνοι της β. αμερικής το γνώριζαν αυτό. «Δεν μας ανήκει η γη, εμείς ανήκουμε στη γη», έλεγαν.

      Αυτό που μας «ανήκει» είναι η αποκλειστική νομή των φυσικών πόρων μιας συγκεκριμένης επικράτειας. Και μας ανήκει ως εθνικό σύνολο η αποκλειστική αυτή νομή. Ειναι η συλλογική μας περιουσία.

      Σε ποιον θές να ανήκει; Στον καπιταλισμό;

      Με τέτοια λογική νομίζεις ότι θα σταθεί αυτο-διαχειριζόμενη κοινότητα, κολλεκτίβα, αγροτική ή βιομηχανική ή τι άλλο;

      Μας ανήκει το εργοστάσιο ή του ανήκουμε εμείς;

      Αμα ΔΕΝ μας ανήκει γιατί διεκδικούμε την διαχείρισή του από μας;

      Κι άμα μας την δώσουνε αυτή την διαχείριση του εργοστασίου, μετά εμείς θα την μοιραστούμε με κάθε περαστικό που θα μας το ζητήσει; Ετσι νομίζεις; Νομίζεις πως θα πείσεις την γεν. συν. ενός εργοστασίου για κάτι τέτοιο; Μέχρι ποίου ορίου;

      Τι δεν καταλαβαίνεις κι εσύ και οι όμοιοί σου;

      Τι πιστεύεις δηλαδή; Οτι θα καταργηθούν τα έθνη, θα δημιουργηθεί ένα ενιαίο παγκόσμιο εθνος στο οποίο θα υπάρχουν δυο μεγάλες οικονομικές τάξεις, κυρίαρχοι-κυριαρχούμενοι, όπου οι κυριαρχούμενοι, με βάση την λογική σου ΔΕΝ θα έχουν και κανένα περιουσιακό στοιχείο «διότι δεν τους ανήκει η γη» και περιμένεις κιόλας αυτοί οι άκληροι προλετάριοι κυριαρχούμενοι να παλαίψουν μετά και για κάτι; Ετσι νομίζεις ότι θα γίνει; Θα τρίβει τα χέρια του από τη χαρά του ο καπιταλισμός και η εκμετάλλευση άμα γίνει έτσι.

      Μόνο νομάδες προλετάριοι σε αναζήτηση καλύτερου μεροκάματου και εργασιακών συνθηκών θα υπάρχουν άμα γίνει αυτό που ονειρεύεσαι. Πλανόδιοι και προσωρινοί. Προσωρινοί σε όλους τους τόπους. Διότι δεν θα υπάρχει ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΤΙΠΟΤΕ που να τους δένει με έναν συγκεκριμένο τόπο και ένα συγκεκριμένο υποσύνολο-έθνος. Και τα συλλογικά περιουσιακά του στοιχεία, τα συλλογικά περιουσιακά στοιχεία του έθνους.

      Τάξη οικονομική ΔΕΝ μπορεί να συγκροτηθεί εκτός εθνικών ορίων. Μέχρι κι ο Μαρξ το κατάλαβε αυτό.

      Ούτε καν την σύνδεση μεταξύ έθνους-δημοκρατίας δεν έχεις υποψιαστεί ακόμα. Κι από τον Ενγκελς χειρότερα δηλαδή…

      Δεν νιώθεις όμως πως το έχουμε εξαντλήσει το θέμα, τόσες και τόσες φορές;

      Πες με εθνικιστή και χρυσαυγίτη (αν είσαι από κείνους που δεν με χαρακτηρίσανε έτσι στο παρελθόν επειδή δεν πρόκαμαν) να το τελειώνουμε. Τι το συνεχίζουμε δηλαδή; Αφού διαφωνΑμε.

      Γράψε ένα κείμενο με τις απόψεις σου σχετικά με έθνος-πατρίδα-κλπ και στείλτο. Στον Παύλο, σε μένα, στον Πάνθηρα. Θα το δημοσιεύσουμε. Μη χαλάμε και την συζήτηση εδώ από μια αφορμή που έδωσα εγώ περί ΕΑΜ κλπ. και μια αναφορά που έκανα.

      Κι άμα σε ενοχλεί η φράση «φυσικός πατριωτισμός»…. Δεν είναι δική μου. Κλεμμένη την έχω.

      Θραξ Αναρμόδιος

    • πιθανον ultra, ο χαραχτηρισμος του πατριωτικου φασισμου να ειναι ελειπης και ειναι …
      ειναι επειδη ισως αφηνει να εννοειθει οτιειναικατι σαν τις εμφυτες ιδεες του Καρτεσιου

      για να το εξηγησω καλυτερα, ο Καρτεσιος ισχυριζοταν οτι ολα ειναι προιοντα του cogito (συνειδηση) και τα εξηγουσε ολα στη βαση του ορθου λογου που συγκροτει αυτη την συνειδηση

      ολα ομως ???

      οχι ολα, η μαλλον ολα πλην της πιστης και του Θεου,για την αποδειξη του οποιου κατεφευγε στις εμφυτες ιδεες

      ελεγε δλδ οτι τον Θεο,δεν χρειαζεται να τον αποδειξουμε,επειδη υπαρχει μεσα μας σαν Ιδεα Εμφυτη

      το ιδιο ισχυει με την Πατριδα, καποιοι μιλωντας σ αυτην αποδιδουν στο εμφυτο (φυσικο), την αγαπη προς αυτην

      αυτο δεν ισχυει

      αυτο ομως που ισχυει ειναι οτι τον τοπο που μεγαλωσες, τους δρομους που πρωτοπαιξες μπαλα, τα παγκακια στα παρκα που πρωτοφιλησες τον ερωτα των παιδικων σου χρονων, τα σχολεια που εκανες τους πρωτους φιλους, τα βουνα που οργωσες, τις αμμουδιες που πρωτοαπλωθηκες, τις θαλασες που κολυμπησες και ολα αυτα που εζησες με χαρα και πονο ακομη, με ενα φυσικο τροπο τα αγαπας και αυτο το ονομαζεις πατριδα

      οποτε πραγματι ερχεται με ενα τροπο φυσικο η αγαπη στη πατριδα

      εκει που γινεται προβληματικο ολο αυτο,ειναι οταν αυτη η αγαπη συγχεεται και ταυτιζεται με την αγαπη στη φυλη, στους Δωριεις και τους Ιωνες, στο Εθνος, στο Κρατος και σε ολα οσα καπηλευονται την εννοια αγαπη

      προσωπικα πατριδα μου θεωρω ολα τα μερη οπου βιωσα, αγαπησα και πονεσα κι αυτο επειδη μικρος, υπηρξα μεταναστης, χωραει και ολιγον απο Ααχεν , Καρλσρουη, αρκετα περισσοτερη απο χωρια και πολεις Ελλαδας, καθως και ενα κομματακι απο Ινδια … τα τελευταια 10 χρονια αυτο 🙂

      • σορυ γραψε λαθος
        ειχα αλα πραμματα στο μυαλομου εκεινη την ωρα και αλλα εγραφα

        εκει στη πρωτη σειρα που αναφερομαι σε πατριωτικο φασισμο, ηθελα να γραψω (οπως φαινεται και απ τα επομενα) ,φυσικο πατριωτισμο

        σορυ γκαυς

  23. Ο φασισμός νικιέται ΜΕ ΤΗΝ ΠΕΝΑ? Και σε ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ? Ωραία, εσύ θα βρισκόσουν απέναντι στον Χίτλερ και θα του διάβαζες τα απομνημονεύματά σου. Μπορεί η πένα να είναι σημαντική, μπορεί το ιδεολογικό επίπεδο να είναι σημαντικό κομμάτι του πολέμου ενάντια στο φασισμό, αλλά αν δεν περάσει σε έμπρακτη ρήξη, που σημαίνει ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗΣ, ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ, δε γίνεται τίποτε. Δεν είδα κανέναν χρυσαυγίτη να φοβάται την κριτική ακόμη, όσο εμπεριστατωμένη, ψύχραιμη και πολιτικά υπεύθυνη και χειραφετημένη αν είναι αυτή. Την κριτική σου απλά ΔΕΝ την ακούει. Σε ποιους την απευθύνεις λοιπόν? Μάλλον στον κύκλο των οικείων που την ενδιαφέρει. Ο νεοναζί πολεμάει όχι με γνώση αλλά με στυλιάρι. Η καταδίκη της βίας σε καιρό πολέμου κοινωνικού, δεν είναι μόνο άστοχη. Είναι και ανούσια.

    • «Ο φασισμός νικιέται ΜΕ ΤΗΝ ΠΕΝΑ? Και σε ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ? Ωραία, εσύ θα βρισκόσουν απέναντι στον Χίτλερ και θα του διάβαζες τα απομνημονεύματά σου. »

      Ντιπ μαλάκας είσαι φίλε μου. Σαν μικρό παιδί κάτι… Κάθομαι και συζηταω ο μαλάκας μαζί σου και σοβαρά. Τζάμπα χρόνο χάνω. Αντε και…

      Θραξ Αναρμόδιος

      • Παύλε, αν γίνεται σου ζητώ να διαγράψεις το σχόλιο-απάντηση που έκανα στον μαλάκα τον ούλτρα περί έθνους. Αυτό Δεκεμβρίου 6, 2012 στις 14:40

        Κακώς ανοίγω συζήτηση με τόσο γκραντ μαλάκες.

        Θραξ Αναρμόδιος

  24. Και κάτι άλλο, ένα ένα τα επισημαίνω τα άκυρα, γράφεις πως η οργή και η απελπισία είναι η πρώτη ύλη του φασισμού. Ναι, αλλά και αγώνων για λευτεριά. Ο φασισμός είναι βασισμένος στη θεοποίηση της δύναμης και έχει ως τακτική του την άσκηση ελέγχου μέσω του φόβου. Δε θα μας τα κάνετε όλα ίδια λοιπόν. Και ναι, η απελπισία και η οργή έχουν προχωρήσει την ανθρωπότητα, γιατί όταν δεν έχεις να χάσεις τίποτε, τότε το μόνο που έχεις να χάσεις είναι οι αλυσίδες σου.
    Φοβόμαστε περισσότερο μάλιστα όταν ανήκουμε στους κυρίαρχους, γιατί είμαστε μεγαλωμένοι με αστική προπαγάνδα, και νιώθουμε περηφάνια με ηλιθιότητες που μας σερβίρουν. Η χώρα μου, η πόλη μου, η σημαία μου, ο θεός μου, το σπίτι μου, το σκατό μου. Οι θεσμοί διαπλέκονται στη συντήρηση των φαντασιακών, ο στρατός, το σχολείο, η οικογένεια, η εκκλησία, το υπερκράτος, όλα αυτά συμβάλλουν στη διατήρηση των φαντασιακών χτισμάτων, ο ήρεμος, καλός, νομοταγής πολίτης, είναι και καλός οικογενειάρχης είναι και υπεύθυνος στη δουλειά του, είναι και αποδοτικός, είναι και φυσιολογικός, είναι και πιστός. Όλες οι καλές αυτές ποιότητες, μας έχουν καρφωθεί στο νου μέσα από την παιδεία, με εθνικιστικές κορώνες και παρλαπίπες, μας έχουν διδαχτεί και στην εκκλησία και μας τα έχουν, σε μεγάλο βαθμό, εμφυσήσει και στην οικογένεια, ως ιεραρχικές δομές που πρέπει να γίνονται με το έτσι σεβαστές.

    Και κάτι άλλο για μία φράση. Εθνική κυριαρχία σημαίνει λαική κυριαρχία. Μπα? Και ποιος το λέει αυτό? Είναι κάποιος απαράβατος νόμος, κάποιο θέσφατο που πρέπει να σεβαστούμε γιατί έτσι?

    • «‘ Εθνική κυριαρχία σημαίνει λαική κυριαρχία. Μπα? Και ποιος το λέει αυτό? Είναι κάποιος απαράβατος νόμος, κάποιο θέσφατο που πρέπει να σεβαστούμε γιατί έτσι?»

      Μπα, πάει, θα ξεφύγω πάλι και θα χαλάσω το στόμα μου…

      Ρε συ παλιομαλάκα, ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΣΥΜΦΩΝΗΣΟΥΜΕ.

      ΔΕΝ ΠΕΙΡΑΖΕΙ ΠΟΥ ΔΙΑΦΩΝΟΥΜΕ.

      ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟ ΝΑ ΔΙΑΦΩΝΟΥΜΕ.

      ΑΛΛΑ ΜΗΝ ΚΑΝΕΙΣ ΠΩΣ ΔΕΝ ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΕΙΣ ΤΙ ΛΕΩ ή ΔΕΝ ΞΕΡΕΙΣ ΤΙ ΛΕΩ ΕΔΩ ΚΑΙ ΕΝΑ ΧΡΟΝΟ ΣΕ ΑΥΤΑ ΤΑ γ@μημένα ΣΧΟΛΙΑ.

      Αντε ξανά: Ο λαός θεωρεί πως λόγο πλήθους ΑΥΤΟΣ είναι το έθνος. Γι’ αυτό και θεωρεί εθνικούς προδότες εκείνους που ξεπουλάνε την συλλογική του περιουσία και τον πλούτο που παράγει εργαζόμενος ως κοινωνία. Ταυτίζει λοιπόν την κυριαρχία του με την εθνική κυριαρχία. Γι’ αυτό πήγε το ΕΑΜ και σκοτωνότανε στα βουνά με τους γερμανούς.

      Διαφωνάς; Διαφώνα. Καλό είναι. Δεν είναι κακό.

      Αλλά μη μου πρήζεις τ’ αρχίδια οτι δεν καταλαβαίνεις τι λέω. Και ΔΕΝ το λέω μόνο εγώ. Τι σου φαίνεται τόσο δυσνόητο; Μέχρι και οι μαλάκες οι αμερικάνοι του Occupy το καταλάβανε και φωνάζουνε «είμαστε το 99%». Διαφωνάς. Καλώς. Και κλείνει το θέμα. Μίλησα, μίλησες, μας άκουσαν. Κάναμε και οι δυο αυτό που έπρεπε και καλώς και πάλι.

      Και μη σώσει και το χωνέψεις το έθνος. Ενα ζώο που ζεις δια του συναισθήματος είσαι. Νιώθεις και νομίζεις ότι σκέφτεσαι. Πιο προγραμματισμένος από τον πιο εθνικιστή είσαι. Και δεν πρόκειται να βελτιωθείς. Κι όποιος σου μιλάει για τέτοια θέματα είσαι έτοιμος κι εσύ και κάτι άλλοι σαν και σένα να τον πείτε χρυσαυγίτη. Ταλιμπάν της παγκοσμιοποίησης είσαστε και δεξί χέρι του διεθνούς νεο-φιλελευθερισμού, αλλά δεν το αντιλαμβάνεστε. Αντε πάνε πλακώσου με κάναν χρυσαυγίτη να ξεχαρμανιάσεις και να νιώσεις επαναστάτης.

      Που μου θες τώρα, ΤΩΡΑ ΚΙΟΛΑΣ, να καταργήσουμε και τα σύνορα.

      «Μίλησες για αποκλειστικότητα πόρων. Αν δεν υπήρχαν σύνορα, θα μίλαγες για αποκλειστικότητα? Δεν θα μπορούσε να υπάρξει στο μέλλον παγκόσμια διαχείριση πόρων, ανοιχτή σε όλους τους ανθρώπους, δίχως κανένας να έχει την αποκλειστικότητα σε τίποτε? Να μοιράζονταν ανάλογα με τις ανάγκες ανάμεσα και σε σένα και σε ανθρώπους που δε θεωρείς “συμπατριώτες”?»

      Η πράγματι είσαι ντογάνι ή το κάνεις επίτηδες για να ξεφύγω. Και ξέφυγα ήδη.

      Αν πράγματι σε ενδιαφέρει να ΚΑΤΑΛΑΒΕΙΣ τι λέω, και δεν με εμπαίζεις πάλι, κάνε μια προσπάθεια.

      Αλλά πρώτα πάνε πλακώσου στο ξύλο με κάναν που διαφωνάς, βάρα και κάνα δυο φορές το κλούβιο σου κεφάλι στον τοίχο και μετά ξαναδιάβασε το παρακάτω.

      Κάποιες φορές για να αντιληφθούμε την πραγματικότητα πρέπει να κάνουμε αναγωγές σε κλίμακα. Κατέβασε λοιπόν το έθνος από την μεγάλη κλίμακα στην μικρή. Και φαντάσου ένα χωριό.

      Ενα χωριό με 99% μικροαγρότες και μικροτεχνίτες. Με 1000 κατοίκους. Το οποίο κατέχει και διοικεί μία φεουδαρχική οικογένεια που έχει το σπίτι της στο κέντρο του χωριού. Ο πληθυσμός δικαιούται να βγάζει και αντιπροσώπους μια φορά στα τέσσερα χρόνια. Αυτή είναι περίπου η ελλάδα. Και αυτό είναι περίπου ένα έθνος σε μικρογραφία τώρα (εντάξει στα ευρωπαϊκά έθνη δεν υπάρχουν μικρές ιδιοκτησίες, είναι όλοι τους σχεδόν μισθωτοί).

      Πάμε τώρα στην επιστημονική φαντασία.

      Φαντάσου τώρα ότι με κάποιον τρόπο, επανάσταση ή ειρηνικά, καταφέρνουμε να αυτοδιοικηθούμε, αυτο-κυβερνηθούμε. Και να κάνουμε την φεουδαρχική οικογένεια πολιτικώς ίση με όλους τους υπόλοιπους. Και έχουμε ως ανώτατο όργανο μια γενική συνέλευση όλων μας. Ο λαός αυτοπροσώπως.

      Για το παράδειγμα είναι καλύτερο να φανταστείς οτι κάποια στιγμή η γενική μας συνέλευση αποφασίζει να έχουμε ΚΟΙΝΑ όλα τα χωράφια και τα εργαστήρια και όχι πια υπό καθεστώς ιδιωτικής ιδιοκτησίας. Ετσι γιατί γουστάρουμε (μπορούμε να αλλάξουμε γνώμη όποτε γουστάρουμε όμως) και έτσι χάριν παραδείγματος.

      Και ξαφνικά φτάνει κάποιος ταξιδιώτης και μας χτυπάει την πόρτα και ζητάει βοήθεια, ένταξη στην κοινότητά μας κλπ. Το πιθανώτερο είναι πως η γ.σ. της κοινότητας θα τον δεχθεί. Οταν όμως φτάσουν στην πόρτα μας 1000 ξένοι, δεν θα μπορούμε να τους δεχθούμε. Γιατί οι πόροι μας δεν επαρκούν.

      Αν κάποιοι άλλοι, οργανωμένα και στρατιωτικά, επιχειρήσουν να μας καταλάβουν, να μας καταστήσουν σκλάβους κλπ, με στρατιωτικά μέσα τι φαντάζεσαι ότι θα κάνουμε; Δεν θα αμυνθούμε; Δεν θα υπερασπίσουμε τους πόρους που κατέχουμε; Ετσι νομίζεις;

      Πως νομίζεις πως θα συμπεριφερότανε μια αυτο-διαχειριζόμενη μονάδα; Ε, αυτό που φαντάζεσαι είναι το έθνος σε μικρογραφία. Αυτός είναι Ο ΔΙΚΟΣ ΜΟΥ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΣ στον οποίο φυσικά και δικαιούσαι και ΠΡΕΠΕΙ να διαφωνείς.

      Αυτό λοιπόν είναι το έθνος.

      ΑΥΤΟ ΗΤΑΝΕ ΠΑΝΤΑ ΤΟ ΕΘΝΟΣ.

      Διάβασε τον Ενγκελς να σου εξηγήσει τα ιστορικά γιατί και πως, στην «Καταγωγή κλπ κλπ».

      Και ξεκίνα να βρεις έναν τρόπο να το κάνεις να λειτουργεί το ακατοίκητό σου.

      Θραξ Αναρμόδιος

  25. Να σε ρωτήσω κάτι? Πληροφοριακά. Μίλησες για αποκλειστικότητα πόρων. Αν δεν υπήρχαν σύνορα, θα μίλαγες για αποκλειστικότητα? Δεν θα μπορούσε να υπάρξει στο μέλλον παγκόσμια διαχείριση πόρων, ανοιχτή σε όλους τους ανθρώπους, δίχως κανένας να έχει την αποκλειστικότητα σε τίποτε? Να μοιράζονταν ανάλογα με τις ανάγκες ανάμεσα και σε σένα και σε ανθρώπους που δε θεωρείς «συμπατριώτες»?

  26. Αναρμόδιε, κακώς συγχίζεσαι. Να λες την άποψη σου για να την διαβάζουμε, αλλά απο κει και πέρα χρειάζονται και οι απόψεις της ούλτρα. Επομένως καλά κάνει και δεν πείθεται… 🙂

    • @Παύλος: «Αναρμόδιε, κακώς συγχίζεσαι. Να λες την άποψη σου για να την διαβάζουμε, αλλά απο κει και πέρα χρειάζονται και οι απόψεις της ούλτρα. Επομένως καλά κάνει και δεν πείθεται…»

      Μα δεν του ζήτησα να συμφωνήσει με την άποψή μου. Το γνωρίζω οτι δεν είναι δυνατόν κάτι τέτοιο. Ωστόσο πια με κόβει…

      Αυτό που του ζήτησα είναι να μην κάνει οτι δεν καταλαβαίνει τα επιχειρήματά μου, και με αναγκάζει για ΧΙΛΙΟΣΤΗ φορά να τα ξαναπώ, και να μην παίρνει τα επιχειρήματά μου ως βάση για άδικους χαρακτηρισμούς. Και να μην προσπαθεί να φιμώσει την αντίθετη άποψη βαφτίζοντάς την φασιστική, ρατσιστική και χρυσαυγίτικη.

      Ο ούλτρας μέχρι και τους ΕΑΜίτες θα τους έλεγε εθνικιστές και ρατσιστές και ότι του ρχότανε. Σε Α.Στίνας style κάπως.

      Θραξ Αναρμόδιος

  27. Οι πόροι σου δεν επαρκούν αλλά ο κρυφοφασισμός σου επαρκεί και με το παραπάνω. Αλήθεια, δεν επαρκούν οι πόροι σου για τους μετανάστες? Πάρε την περουσία της εκκλησίας. Απαλλοτρίωσε την περιουσία των εφοπλιστών, των βιομηχάνων, των πολιτικών που σε έκλεψαν. Και μη διώξεις από την πόρτα σου τον μετανάστη βασισμένος στην «ιδιοκτησία» των πόρων. Το χωριό σου μπορεί να μην θέλει τους μετανάστες για κάτι τέτοιες σοφιστείες κεκαλυμμένου ρατσισμού βασισμένου στη λογική «πρέπει να τους διωξουμε, δεν το θέλουμε μωρέ,είμαστε αναγκασμένοι» και είναι εκλογικεύσεις του ρατσισμού και της ξενοφοβίας
    Στεγνά στο γράφω.

    • @ultra

      Αυτό που ήθελες να καταλάβεις κατάλαβες πάλι. Γύρω γύρω το πας να «διευκολυνθείς» εκτοξεύοντας χαρακτηρισμούς.

      Στεγνά το γράφω κι εγώ. Δεν υπάρχει περίπτωση να καταλάβεις τίποτε. Στον αιώνα τον άπαντα. Εχεις ένα template και αλλίμονο στον καθένα και το κάθε τι που δεν θα ταιριάξει σ’ αυτό. Πρωτότυπα αδυνατείς να σκεφτείς. Κι αυτό δεν είναι ρατσιστικό. Είναι θλιβερή διαπίστωση. Ολοι οι φανατικοί ανεξαρτήτως πίστης ή ιδεολογίας ζείτε δια του συναισθήματος. Σαν τα ζώα.

      Θραξ Αναρμόδιος

    • ultraς?…
      ..εσύ-αλήθεια- το αμπέλι σου, στο χωριό, το χεις ξέφραγο?

      Ρωτάω γιατί εγώ το χω 2 μέτρα φράχτη !
      Κι αν δε το χα…και το χα κτήμα όλης της ανθρωπότητας….ούτε κρασί δε θα χα τώρα ούτε τσίπουρα !

  28. Αγαπώ τα ζώα. Και ο παραλληλισμός με κολακεύει. Ξέρεις, μοιράζομαι το 95% του dna μου με κάποια ζώα. Και συ το ίδιο. Το 5% που μένει δε μετράει.λολ

  29. «αυτο ομως που ισχυει ειναι οτι τον τοπο που μεγαλωσες, τους δρομους που πρωτοπαιξες μπαλα, τα παγκακια στα παρκα που πρωτοφιλησες τον ερωτα των παιδικων σου χρονων, τα σχολεια που εκανες τους πρωτους φιλους, τα βουνα που οργωσες, τις αμμουδιες που πρωτοαπλωθηκες, τις θαλασες που κολυμπησες και ολα αυτα που εζησες με χαρα και πονο ακομη, με ενα φυσικο τροπο τα αγαπας και αυτο το ονομαζεις πατριδα

    οποτε πραγματι ερχεται με ενα τροπο φυσικο η αγαπη στη πατριδα»

    Αυτό είναι η μία ανάγνωση.Υπάρχει και η άλλη ή μάλλον υπάρχουν πολλές ακόμα:

    «Αυτό όμως που ισχύει είναι ότι στον τόπο που ζητιάνεψες ,στους μποτιλιαρισμένους δρόμους όπου σε χτύπησε και σε παράτησε αιμόφερτο ένας οδηγός,στα παγκάκια όπου βιάστικες μικρή,τα σχολεία όπου δεν έκανες φιλούς γιατί σε θεωρούσαν περίεργο επειδή είσουν διαφορετικός ή μη κανονικός ή παμφτωχος ,τα καμένα βουνά που αντίκρυσες,τις απροσπέλαστες ιδιωτικές παραλίες,τις γεμάτες πλαστικά σκουπίδια θάλασσες και όλα αυτά που έζησες με πόνο και ακόμα περισσότερο πόνο και με ένα φυσικό τρόπο τα σιχαινεσαι και αυτό ονομάζεις πατρίδα.Οπότε πράγματι έρχεται με έναν τρόπο φυσικό το μίσος για την πατρίδα.»

    Ποιός είναι λοιπόν αυτός που θα κάνει την διάκριση ανάμεσα στην αγάπη και το μίσος για την πατρίδα που κάποιοι σιχαίνονται και κάποιοι άλλοι αγαπούν ;Ακόμα χειρότερα ποιός είναι αυτός που θα οριοθετήσει τα βιώματα του διπλανού στη βάση των δικών του βιωμάτων;Γιατι πατρίδα είναι εκεί που αγάπησα κι όχι εκεί που μίσησα(από τον Αγγελακα αυτό 🙂 );

    • ναι … πατριδα ειναι κι εκει που μισησες

      πατριδα ειναι οι μνημες και τα βιωματα κυριως των παιδικων σου χρονων που η συνειδηση σου τα συγκροτησε με χωρικες και χρονικες αιτιασεις σε ενα Ολον

      αυτο το Ολον μπορει να το μισεις, μπορει να το αγαπας, μπορεις και να το αγνοησεις, μπορει και ολα μαζι, κατα καιρους η κατα συνθηκη, δεν παυει ομως να υπαρχει

  30. Γιατί δεν καταλήγουμε στο εαμ/ε(λ)λας/καραμπελιάς; Ή και στο εαμ/ελάς/στέλιος μανωλάς για τους αγωνιστές της ορίτζιναλ/πολιτοφυλακή μεσολογγίου; Γελάνε κι οι πέτρες με τις κρεμάλες, σταλίνες κουφάλες έρχονται ροχάλες.

Σχολιάστε